คาดกนง.คงดอกเบี้ยที่ 0.50% ต่อปี คณะกรรมการนโยบายการเงิน หรือ กนง. จะมีการประชุมในวันที่ 5 สิงหาคมนี้เพื่อพิจารณาทิศทางอัตราดอกเบี้ยนโยบายและมาตรการทางการเงินอื่นที่สำคัญ สำนักวิจัยคาดว่ากนง. จะคงอัตราดอกเบี้ยไว้ที่ 0.50% ต่อปีหลังจากที่ได้ลดอัตราดอกเบี้ยในปีนี้ลงถึง 3 ครั้งๆ ละ 0.25% จากระดับ 1.25% เมื่อสิ้นปีก่อนหน้า และได้ลดดอกเบี้ยที่จัดเก็บเพื่อชำระหนี้กองทุนฟื้นฟู หรือ FIDF อีก 0.23% จากระดับ 0.46% สู่ระดับ 0.23% ซึ่งการลดดอกเบี้ยอย่างต่อเนื่องได้มีผลช่วยลดภาระค่าใช้จ่ายให้แก่ผู้ลงทุนและผู้บริโภค แต่ในภาวะความไม่แน่นอนทางเศรษฐกิจเช่นนี้ ประกอบกับที่เอกชนขาดความเชื่อมั่น การลดดอกเบี้ยอาจมีผลต่อการขยายตัวของสินเชื่อไม่มากนัก หรือที่เรียกว่ากับดักสภาพคล่อง (Liquidity trap) โดยเฉพาะในกลุ่มธุรกิจขนาดกลางและเล็กที่แม้ทางธปท.ได้มีมาตรการอัดฉีดเงิน หรือ soft loan ให้แต่มีธุรกิจจำนวนมากที่ยังไม่ได้ใช้หรือไม่สามารถเข้าถึงสินเชื่อประเภทนี้ ซึ่งทางธปท.น่าจะไปเร่งผ่อนคลายเกณฑ์ให้เอกชนใช้สินเชื่อมากกว่าการลดดอกเบี้ย ผมมองว่าทางกนง.ได้ผ่อนคลายมาตรการทางการเงินไปอย่างเต็มที่แล้วในภาวะที่เศรษฐกิจไทยมีความเสี่ยงขาลง และเมื่อเศรษฐกิจไทยเริ่มชะลอการหดตัวหรือมีแนวโน้มว่าได้ผ่านจุดต่ำสุดไปแล้วดังตัวเลขเศรษฐกิจรายเดือนที่ธปท.รายงาน การผ่อนคลายมาตรการทางการเงินเพิ่มเติมหรือให้ลดดอกเบี้ยลงอีกก็อาจจะไม่จำเป็นมากนัก โดยผมมองว่านอกจากธปท.จะเร่งการใช้ soft loan แล้ว ก็น่าจะหามาตรการแก้ไขปัญหาเงินบาทที่แข็งค่าเทียบสกุลอื่นในภูมิภาคเพื่อช่วยผู้ส่งออก ยังเหลือกระสุนไหมหากเกิด Second Wave การคงดอกเบี้ยรอบนี้ก็เพื่อรักษาขีดความสามารถในการดำเนินนโยบายไว้ใช้ยามจำเป็น เพราะแม้เศรษฐกิจไทยอาจได้ผ่านจุดต่ำสุดไปแล้วจริงตามที่นักเศรษฐศาสตร์ได้ประเมินไว้ กล่าวคือแม้ตัวเลขเศรษฐกิจในช่วงครึ่งปีหลังจะยังคงหดตัวจากช่วงเวลาเดียวกันปีก่อน แต่ตัวเลขต่างๆ น่าจะดีขึ้นเทียบเดือนต่อเดือน หรือไตรมาสต่อไตรมาส ซึ่งหมายความว่าไตรมาสที่สามจะดีกว่าไตรมาสที่สอง แม้ยังหดตัวเทียบปีก่อน ซึ่งเป็นลักษณะการฟื้นตัวแบบค่อยเป็นค่อยไป แม้ภาพรวมจะดูดีขึ้นแต่เราก็ไม่ควรประมาท เพราะมีความเสี่ยงต่างๆ ในช่วงครึ่งปีหลังที่อาจทำให้เศรษฐกิจไทยกลับมาหดตัวจากไตรมาสที่สองได้อีก โดยเฉพาะหากเราต้องกลับมาปิดเมืองกันอีกจากการระบาดรอบสอง หรือ second wave แล้วทางกนง.จะเหลือกระสุนพอไหม? ผมมองว่ามีกระสุนเหลือ แต่เหลือน้อยนะครับ ซึ่งเครื่องมือที่ทางกนง.อาจหยิบมาใช้ในการพยุงไม่ให้เศรษฐกิจหดตัวแรงหรือพยายามลดภาระทางการเงินให้แก่ผู้กู้ในช่วงปิดเมืองรอบสองได้แก่ 1. ลดการเก็บดอกเบี้ยเข้ากองทุนฟื้นฟูอีกจนหมด ซึ่งจะช่วยลดดอกเบี้ยได้ไม่ต่ำกว่า 0.23% 2. ลดดอกเบี้ยนโยบายจนหมด จาก 0.50% เหลือ​ 0% ซึ่งต่ำอย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน 3. ขอความร่วมมือแบงก์พาณิชย์​ลดดอกเบี้ยลงอีก หรือ moral suasion เพื่อช่วยกันลดภาระทางการเงินของผู้กู้และอาจขอให้ช่วยปล่อยสินเชื่อเพื่อสนับสนุนลูกค้ารายย่อยหรือ SME บางประเภทที่ได้รับผลกระทบ 4.ขยายเวลามาตรการพักชำระหนี้ เพื่อให้ลูกค้าที่ได้รับผลกระทบทางเศรษฐกิจมีกระแสเงินหมุนเวียนเพียงพอและอาจใช้จังหวะเวลาช่วงนี้ในการปรับโครงสร้างหนี้ในระยะยาว แต่ก็ควรสร้างแรงจูงใจให้ผู้ที่ได้รับผลกระทบทางเศรษฐกิจน้อยและมีความสามารถในการชำระหนี้ กลับเข้ามาชำระหนี้ตามปกติเพื่อให้ธนาคารมีเงินทุนไปปล่อยสินเชื่อต่อได้ 5. ผ่อนคลายกฏระเบียบการกำกับสถาบัน​การเงินให้ปล่อยสินเชื่อได้ง่ายขึ้น หรือผ่อนคลายเกณฑ์การใช้ soft loan ของกลุ่ม SME ให้คล่องตัวมากขึ้นเพื่อให้ธุรกิจต่างๆ สามารถเข้าถึงสินเชื่อได้ 6. ธปท.อาจให้น้ำหนักการใช้นโยบายอัตราแลกเปลี่ยน​หรือเข้าแทรกแซงเพื่อให้เงินบาทอ่อนค่ามากขึ้น อ่านใจกนง. ... จะกำหนดนโยบายการเงินต่อไปอย่างไร ผมคิดว่าเศรษฐกิจไทยผ่านจุดต่ำสุดไปแล้วในช่วงไตรมาสที่สอง แต่การฟื้นตัวในช่วงครึ่งปีหลังเต็มไปด้วยความเสี่ยง ความเสี่ยงหรือปัจจัยทั้งหมดนี้อาจมีผลให้ทางธปท. ยังคงต้องเฝ้าระวังตัวเลขทางเศรษฐกิจและพร้อมใช้มาตรการที่ผ่อนคลายเพิ่มเติม เสริมไปกับมาตรการทางการคลังที่อาจมีขึ้นอีกในอนาคตหลังปรับครม. ซึ่งในภาวะเศรษฐกิจปัจจุบันที่อยู่ช่วงการฟื้นตัวแบบค่อยเป็นค่อยไปเช่นนี้ ผมขออ่านใจกนง. ว่า เขาอาจเลือกที่จะคงดอกเบี้ยต่ำลากยาว และหาทางใช้มาตรการอื่นนอกจากอัตราดอกเบี้ยนโยบายในการพยุงเศรษฐกิจหากเศรษฐกิจไทยฟื้นตัวช้ากว่าคาด ผมมองว่าทางกนง. น่าจะเริ่มใช้กลไกอัตราแลกเปลี่ยนมากขึ้นในอนาคต เพราะเรามองเงินบาทมีความเสี่ยงแข็งค่าเทียบดอลลาร์สหรัฐฯ และสกุลอื่นในภูมิภาคได้อีก และหากโชคร้ายเกิดวิกฤติรอบสอง ผมก็ขอเดาใจกนง. ว่าพวกเขายังมั่นใจว่ายังมีเครื่องมือในการพยุงเศรษฐกิจได้ครับ