กับกรณีที่มีบางคนบางกลุ่มออกมาอ้างตัวว่าเป็นลูกหลานของ “กบฏเงี้ยวเมืองแพร่” กลุ่มกบฏที่ก่อเหตุความรุนแรงขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 5 ซึ่งเป็นเวลาไล่เลี่ยกันกับเหตุการณ์กบฏในภูมิภาคต่างๆ ทั้งกบฏผีบุญ และกบฏเจ็ดหัวเมืองภาคใต้

โดยกลุ่มคนที่อ้างตัวว่าเป็นลูกหลานกบฏเงี้ยวนั้น ได้นำเสนอข้อมูลทำนองว่า การลุกขึ้นก่อกบฏโดยกลุ่มเงี้ยว คือการต่อสู้เพื่อปลดปล่อยชาวแพร่จากการกดขี่ของรัฐบาลกรุงเทพฯ ในขณะนั้น

วันนี้ ฤๅ จึงขอนำเสนอประวัติศาสตร์นอกตำรา ซึ่งเป็นข้อมูลอีกด้านจากผู้ที่เรียกได้ว่าเป็นวงศ์วรญาติของเจ้าเมืองแพร่ เพื่อให้เราได้รับรู้อีกมุมมองเกี่ยวกับกบฏเงี้ยวในสมัยรัชกาลที่ 5

โดยจะเห็นได้ว่า กลุ่มโจรเงี้ยวซึ่งไม่ใช่คนสยามและอยู่ภายใต้การปกครองของอังกฤษ ได้เข้ามาทำมาค้าขายตามแนวชายแดนสยาม และต่อมาได้ลุกฮือขึ้นก่อเหตุความรุนแรงจากการที่พวกเขาเสียผลประโยชน์ จากการที่ทางสยามปฏิรูประบบต่างๆ ของบ้านเมืองให้เป็นอารยะ ประกอบกับการได้รับการสนันสนุนจากอังกฤษเจ้าอาณานิคมที่จ้องจะเข้ามาแทรกแซงสยามในขณะนั้นด้วย

ซึ่งจะเห็นได้ว่า การก่อเหตุของกบฏเงี้ยว ไม่เกี่ยวใดๆ กับการปลดปล่อยชาวแพร่จากการกดขี่ของรัฐบาลกรุงเทพฯ ตามที่มีคนบางกลุ่มกล่าวอ้างเลย

และจากข้อมูลที่เราเคยรับรู้กันมาคือ การที่เจ้าพิริยเทพวงษ์เจ้าหลวงเมืองแพร่ได้ให้การสนับสนุนกลุ่มกบฏเงี้ยวนั้น เรื่องราวที่ ฤๅ นำมาพูดคุยในวันนี้ ก็เรียกได้ว่าเป็นส่วนขยายของข้อมูลข้างต้น ซึ่งทำให้เห็นร่องรอยว่าเกิดอะไรขึ้นบ้างระหว่างเมืองแพร่และทางกรุงเทพฯ ในช่วงเวลาที่โจรเงี้ยวก่อกบฏ และเหตุใดเจ้าหลวงเมืองแพร่จึงตัดสินใจทำเช่นนั้น

เรื่องราวทั้งหมดอยู่ใน Podcast ของ Lue History ซึ่งถือได้ว่าเป็นการนำเสนอประวัติศาสตร์ท้องถิ่นบทใหม่ที่จะเปิดมุมมองอีกด้านของเหตุการณ์ “กบฏเงี้ยวเมืองแพร่” ให้ทุกคนได้รับรู้กัน ขอเชิญรับฟังได้ที่นี่

#LueHistory #กบฏเงี้ยว #ชาวแพร่