Voor meer details, zie: https://www.managementcybernetics.nl/abstract-concreet

De vraag of je gedrag beter concreet of abstract kunt beschrijven, hangt grotendeels af van het doel en de context van de beschrijving. Concreet taalgebruik verwijst doorgaans naar waarneembare, meetbare en duidelijk gedefinieerde handelingen. Denk bijvoorbeeld aan zinnen als “Hij staat elke ochtend om zes uur op en rent drie kilometer,” of “Zij voert wekelijks een teamoverleg van dertig minuten uit.” Dergelijke beschrijvingen zijn nuttig wanneer je gericht feedback wilt geven, doelen wilt stellen of veranderingen wilt meten. Met concrete informatie kunnen mensen gemakkelijker begrijpen wat er daadwerkelijk moet gebeuren of veranderen, en kunnen zij hierop direct actie ondernemen.

Aan de andere kant kan een meer abstracte benadering van gedrag soms gewenst zijn wanneer je overkoepelende patronen, motivaties of waarden wilt blootleggen. Beschrijvingen als “Hij is ambitieus en werkt voortdurend aan zijn zelfontwikkeling,” of “Zij streeft naar harmonie in teamprocessen,” bieden eerder inzicht in de achterliggende drijfveren en doelstellingen. Deze abstractere manier van beschrijven is nuttig als je gedragingen wilt relateren aan persoonlijke identiteit of organisatiewaarden. Het helpt bij het begrijpen van de bredere context waarin iemand opereert, en biedt ruimte om belangrijke thema’s, zoals persoonlijke groei, intrinsieke motivatie of groepsdynamiek, te adresseren.

In de praktijk is het vaak een kwestie van beide benaderingen combineren. Een concreet voorbeeld kan in een abstracte context geplaatst worden om de betekenis en urgentie ervan te verduidelijken. Wanneer je bijvoorbeeld zegt: “Zij is gericht op harmonie in het team, wat blijkt uit het feit dat zij wekelijks de voortgang van ieder teamlid checkt en problemen gezamenlijk oplost,” combineer je een abstracte eigenschap (gericht op harmonie) met concreet gedrag (wekelijks voortgang checken en problemen samen oplossen).

Kortom, de keuze tussen concrete of abstracte beschrijvingen van gedrag wordt bepaald door het beoogde doel, de context en de gewenste inzichten. Door beide vormen te integreren, krijg je niet alleen een helder beeld van wat mensen doen, maar ook waarom ze het doen.