Ο όρος σάκχαρα περιλαμβάνει τόσο τα σάκχαρα που βρίσκονται εκ φύσεως στα τρόφιμα (π.χ. φρουκτόζη στα φρούτα και λακτόζη στο γάλα) όσο και τα ελεύθερα και πρόσθετα σάκχαρα τα οποία βρίσκονται στη ζάχαρη, το μέλι, τα σιρόπια, του χυμούς φρούτων και όσα προστίθενται στα τρόφιμα κατά την διάρκεια της παρασκευής τους. Πλήθος ερευνών έχει δείξει ότι η αυξημένη πρόσληψη ελεύθερων σακχάρων σχετίζεται με την ανάπτυξη οδοντικής τερηδόνας και την εμφάνιση χρόνιων μεταβολικών νοσημάτων, συμπεριλαμβανομένης και της παχυσαρκίας, τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά. Μάλιστα, σύμφωνα με στοιχεία της μελέτης ΠΑΜΕΔΥ κατά την περίοδο 2013-2015 σε παιδιά και εφήβους στην Ελλάδα, ο κίνδυνος να είναι ένα παιδί υπέρβαρο είναι 2,5 φορές υψηλότερος εάν καταναλώνει ≥10% των συνολικών θερμίδων από πρόσθετα σάκχαρα, σε σύγκριση με τα παιδιά που καταναλώνουν <10%.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει πρόσληψη ελεύθερων σακχάρων μέχρι 10% της συνολικής ημερήσιας προσλαμβανόμενης ενέργειας (αντιστοιχεί σε πρόσληψη περίπου 50γρ ελεύθερων σακχάρων ημερησίως από όλες τις τροφές) για τα παιδιά και τους ενήλικες, με πρόσθετα οφέλη όταν η πρόσληψη μειωθεί πέραν του 5% της συνολικής ημερήσια προσλαμβανόμενης ενέργειας. Σύμφωνα με τις εθνικές διατροφικές συστάσεις για παιδιά και εφήβους, συνιστάται η όσο το δυνατόν μικρότερη κατανάλωση ζάχαρης, σακχαρούχων γλυκαντικών υλών και προϊόντων που τα περιέχουν. Επίσης, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην αποφυγή κατανάλωσης αναψυκτικών, ενεργειακών ποτών και χυμών με πρόσθετα σάκχαρα. Όσον αφορά στην κατανάλωση χυμού φρούτων αυτός μπορεί να καταναλωθεί καθημερινά εφόσον είναι 100% φυσικός χυμός και με την σύσταση να μην ξεπερνά τα 120ml ημερησίως (ισοδυναμεί με 1 μερίδα φρούτου). Οι οδηγίες δίνουν έμφαση στην προτίμηση κατανάλωσης ολόκληρων φρούτων σε σχέση με τους χυμούς φρούτων.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πηγές ελεύθερων σακχάρων αποτελούν (εκτός της κοινής ζάχαρης) το μέλι, τα σιρόπια και προϊόντα ζαχαροπλαστικής, τα αναψυκτικά με ζάχαρη, οι χυμοί φρούτων και νέκταρ φρούτων, το ζαχαρούχο αρωματισμένο γάλα, τα ζαχαρούχα επιδόρπια γάλακτος και τα είδη αρτοποιίας. Οι καταναλωτές θα πρέπει να εκπαιδευτούν στην ανάγνωση των ετικετών των τροφίμων, ώστε να αναγνωρίζουν τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρόσθετα σάκχαρα.