Yirmibir Bitcoin Podcast'in "Bitcoin ve İslam" serisinin "Bitcoin Only" serisinin 3. bölümüne hoş geldiniz [Başlangıç talimatı].
Bu bölümde, Bitcoin dışındaki kripto para birimlerinin karşı karşıya olduğu etik sorunlara odaklanıyoruz. Genellikle göz ardı edilen bu problemler, yeni bir kripto projenin başlangıcında paraların nasıl dağıtıldığı ve kurucuların para politikası üzerindeki kontrolü etrafında yoğunlaşıyor. Hedef riba sorununu çözmekse, az sayıda kişiyi başkaları aleyhine haksız yere zenginleştiren bir alternatif yaratmak çelişkili olacaktır.
Birçok kripto projesi, Bitcoin'in sınırlamalarını aşma iddiasıyla bir kurucu ekibiyle başlıyor. "Airdrop"lar ve "tokenomik"ler gibi dağıtım stratejileriyle, kuruculara, geliştiricilere ve erken yatırımcılara çok sayıda coin tahsis edilir. Geleneksel finanstan esinlenen İlk Coin Arzları (ICO'lar), şirketlerin dijital token satarak fon toplamasını sağlar. Ancak ICO'lar, yatırımcılara anlamlı güvenceler sunmadan yüksek riskli token'lar satarak düzenleyici boşlukları sömürür. Michael Flaxman'ın belirttiği gibi, ICO'larda likidasyon tercihleri veya uzun vadeli hak ediş programları gibi standart yatırımcı korumaları yoktur. Bu yapı, projenin terk edilmesiyle perakende yatırımcıları değersiz token'larla bırakan ahlaki tehlikeler yaratır ve dolandırıcıları cezbeder.
Son yıllarda "meme coin"ler gibi daha nihilizm içeren trendler ortaya çıktı. Bu coin'ler, kullanım değeri iddiasında bulunmaz; tamamen spekülasyon amaçlıdır ve erken yatırımcılar tarafından "pompalandıktan" sonra şüphelenmeyen perakende yatırımcılara "dump" edilir. Sam Callahan, "premine" adı verilen yöntemle içeriden kişilerin sıfır maliyetle aldıkları coin'leri, projenin popülerleşmesiyle perakende yatırımcılara sattığını açıklar. Bu yapay dağıtım süreçleri, içeriden kişilere başkaları aleyhine fayda sağlayacak şekilde tasarlanmıştır, bu da tartışmasız bir şekilde etik dışıdır.
Bitcoin, bu etik sorunların aksine konumlanmıştır. Genesis'inde ne bir "premine" ne de bir ICO vardı. Satoshi Nakamoto, Bitcoin'i herkes gibi madencilik yaparak elde etti ve başkalarının katılımını bekledi. Bitcoin, kurumsal değil, organik olarak ortaya çıktı.
Diğer kripto paraların aksine, Bitcoin'in bir lideri yoktur. Satoshi, protokolü oluşturduktan sonra projenin gerçekten tarafsız olmasını sağlamak için ayrıldı. Andrew Bailey ve Craig Warmke'nin belirttiği gibi, bu liderliksiz durum, Bitcoin'i daha sağlam ve dayanıklı kılar; merkezi bir bankası veya CEO'su yoktur.
Ayrıca, diğer kripto para birimlerindeki protokoldaki değişiklikler genellikle çoğunluk oyuyla veya merkezi otoritelerin kararlarıyla zorla uygulanırken (örneğin Ethereum DAO hack'i ve ETH arz politikasındaki değişiklikler), Bitcoin etik olarak kullanıcılara muhalefet etme özgürlüğü tanır. SegWit veya Taproot gibi yükseltmeler geriye dönük uyumludur, yani kullanıcılar isterlerse kabul etmeyebilirler ve yine de fikir birliğine katılabilirler. Pete Rizzo'nun vurguladığı gibi, Bitcoin'de kullanıcılar para haklarını pazarın takdirine bırakmak zorunda kalmadan istenmeyen özelliklere itiraz edebilirler.
Bazı İslami finans uygulayıcılarının Bitcoin'in ilk dağıtımının haksız olduğu iddialarına rağmen, Bitcoin'in lansmanı mümkün olduğunca adil ve şeffaftı. İslam, zenginliğin mutlak eşit dağılımını değil, adil dağılımını hedefler.
Sonuç olarak, diğer kripto para projeleri kurucu etkileri, token dağıtım modelleri ve yönetim uygulamaları nedeniyle etik sorunlarla doluyken, Bitcoin adil başlangıcı, liderliksiz gelişimi ve kullanıcı özerkliğine saygısıyla öne çıkıyor. Bitcoin, bu etik tuzaklardan uzaktır ve İslami ilkelere uygun, gerçekten etik para temsil etmektedir.