ภาษิตคำเมืองเหนือ ภาษาและวรรณกรรมถิ่นล้านนาไทย
กำบ่าเก่าจึงว่า “ กกหางปล่อยวัด ”
การนำไปใช้ ควรประพฤติตนเป็นคนดี มีกริยามารยาทที่เรียบร้อย ว่านอนสอนง่าย
เทียบสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ไทยกลาง “ตัดหางปล่อยวัด///กรวดน้ำคว่ำขัน”
เทียบเคียงกำบ่าเก่า-(คำไทยกลาง) “ตัดหางปล่อยวัด”
“ก้นตั้งฟาก ปากตั้งข้าว” อ่าน (-ก้น-ตั้ง-ฟาก///ปาก-ตั้ง-ข้าว-)
หมายถึง......รีบร้อนเห็นแก่กินจนเกินไป ไม่มีมารยาทในการทานอาหาร หรือเวลาทำงานไม่ช่วยทำ
ถึงตอนทานรีบมา พอก้นแตะพื้นฟากปั๊บ นำอาหารเข้าปากทันที
กำบ่าเก่าจึงว่า “ก้นตั้งฟาก ปากตั้งข้าว”
การนำไปใช้ อย่าเห็นแก่กิน ควรช่วยกันทำงาน อย่าหลบเลี่ยง
. “ก้นหม้อบ่ฮ้อน บ่เป๋นแต่ไห มันเป๋นแต่ไฟ บ่ใจ้ก้นหม้อ”
อ่าน (-ก้น-หม้อ-บ่อ-ฮ้อน///บ่อ-เป๋น-แต่-ไห///มัน-เป๋น-แต่-ไฟ///บ่อ-ใจ้-ก้น-หม้อ-)
หมายถึง.....ก่อนสรุปลงความเห็นตัดสินใจในเรื่องใดๆ ควรพิจารณาหาสาเหตุของปัญหาว่าเกิดจากอะไร กำบ่าเก่าจึงว่า “ก้นหม้อบ่ฮ้อน บ่เป๋นแต่ไห มันเป๋นแต่ไฟ บ่ใจ้ก้นหม้อ”
“กบใกล้ปากงู หนูใกล้บอกไม้ จิ๊นเน่าใกล้ดังแมว”
อ่าน (-กบ-ใกล้-ปาก-งู///หนู-ใกล้-บอก-ไม้///จิ๊น-เน่า-ใกล้-ดัง-แมว-)
หมายถึง.....สภาพที่เอื้อให้เกิดเหตุได้ง่ายดาย ทำให้เกิดความเสียหาย เพราะมาอยู่ใกล้ชิดกัน
กำบ่าเก่าจึงว่า “กบใกล้ปากงู หนูใกล้บอกไม้ จิ๊นเน่าใกล้ดังแมว ”
การนำไปใช้ เตรียมป้องกัน ดีกว่ามาแก้ไขทีหลัง ใช้เป็นข้อเตือนใจหญิง อย่าให้ความใกล้ชิดสนิทสนมกับชายจนเกินไป หญิงอาจพลาดท่าเสียทีให้ชายได้
“ก้มหน้าหื้อผ่อดินเมือง จักรุ่งเรืองไปวันตางหน้า”
อ่าน (-ก้ม-หน้า-หื้อ-ผ่อ-ดิน-เมือง///จัก-รุ่ง-เรือง-ไป-วัน-ตาง-หน้า-)
หมายถึง.....คนเจียมเนื้อเจียมตัว ดำรงตนอยู่แบบพอเพียง พอประมาณ ขยันทำกินบนผืนดินของตน ย่อมเจริญก้าวหน้ากว่าคนขี้เกียจ
“กล้วยก๊ำง่าม ง่ามก๊ำกล้วย” อ่าน (-กล้วย-ก๊ำ-ง่าม///ง่าม-ก๊ำ-กล้วย-)
หมายถึง......มีการพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน
กำบ่าเก่าจึงว่า “กล้วยก๊ำง่าม ง่ามก๊ำกล้วย”
การนำไปใช้ ให้ความช่วยเหลือกัน ทั้งกำลังกาย กำลังทรัพย์ กำลังสติปัญญา หรือให้กำลังใจ
ที่มา ครูเติมศักดิ์
https://sites.google.com/site/krutermsaksuwan/home/keiyw-kab-khru-teim-sakdi
EP-๙ ภาษิตคำเมืองเหนือ ๐๙๑๑๒๕๖๓
EP-๘ ภาษิตคำเมืองเหนือ ๐๘๑๐๒๕๖๓
🛎สวัสดีกัลยาณมิตรทุกท่าน และ เพื่อนมิตรสหายทุกท่านครับ
ผม แดนผาศุข ขอแนะนำช่อง
📢(Podcast EP-7 สาบเมือง กำป่ะเก่า คำคมแห่งล้านนา)
EP-๗ ภาษิตคำเมืองเหนือ ๑๐๐๙๒๕๖๓
ดำเนินรายการโดย แดนผาศุข สรรสุขเกษม
🎵ฝากติดตาม รับฟังตวยเน้อ ผิดถูกประการใด ขอสู่มาอภัย ตวยเน้อ ถ้ามีคำแนะนำ หรือติชมรายการ Podcast แนะนำ เรื่องต่างๆมาได้เน้อครับ มาชวนคุย เสวนาได้ครับ
ติดตามรับฟังทางช่องทาง ดังนี้ครับ https://anchor.fm/s/29fd4a5c/podcast/rss ;https://anchor.fm/jorpor-natchapon-anuprom;https://www.breaker.audio/saabemuueng-kmaapaekaa-khamkhmaehnglaannaa;https://www.google.com/podcasts?feed=aHR0cHM6Ly9hbmNob3IuZm0vcy8yOWZkNGE1Yy9wb2RjYXN0L3Jzcw==;https://pca.st/hq0hhaxh;https://radiopublic.com/-WaJO3o;https://open.spotif...
EP-๖ ภาษิตคำเมืองเหนือ ๐๒๐๙๒๕๖๓ ดำเนินรายการ โดย แดนผาศุข แสนสุขเกษม
EP-๕ ภาษิตคำเมืองเหนือ ๒๖๐๘๒๕๖๓ ดำเนินรายการโดย แดนผาศุข สรรสุขเกษม
EP-4 ภาษิตคำเมืองเหนือ ๒๕๐๘๒๕๖๓ ดำเนินรายการโดยแดนผาศุข แสนสุขเกษม
EP-3 ภาษิตคำเมืองเหนือ ๒๔๐๘๒๕๖๓ ดำเนินรายการโดย แดนผาศุข แสนสุขเกษม
EP-๒ ภาษิตคำเมืองเหนือ ๒๑๐๘๒๕๖๓