Bilge Cihan Hayâtî Tınılar programının on altıncı bölümünde klavye müziğinin en nevi şahsına münhasır bestecisi Domenico Scarlatti’nin (1685-1757) yaşam öyküsünden anekdotlar paylaşıyor.
https://open.spotify.com/intl-tr/track/0CsxbPODE7GcQs1S6Q3Rjz?si=f4795deec2d94b16
https://open.spotify.com/intl-tr/track/3Ecw0qsOa0AMNcbQffhbpZ?si=d979009d725c466a
https://open.spotify.com/intl-tr/track/1g3azTosHM3Grr66YtZX5P?si=23181ecbf8e844f8
https://open.spotify.com/intl-tr/track/0p8fDSDLNgIsKZ3FvgxjhX?si=8945175c4f944055
https://open.spotify.com/intl-tr/track/3Vxu1cO0AVEfxZ4c2HBnzZ?si=3c6088444dd14a3d
https://open.spotify.com/intl-tr/track/1Bh40wwNtgT6YwCym2F20s?si=bfdbeacb7b4e4816
Kaynakça:
- İrkin Aktüze, Müziği Okumak, Cilt 4, Pan Yayıncılık, 2003
- İlhan Mimaroğlu, Müzik Tarihi, Varlık Yayınları, 2024
- Ralph Kirkpatrick, Domenico Scarlatti, Princeton University Press, 1953
- Ahmet Say, Müzik Tarihi, Islık Yayınlar, 2023
- http://ndl.ethernet.edu.et/bitstream/123456789/21760/1/W.%20Dean%20Sutcliffe.pdf
- https://robertgreenbergmusic.com/music-history-monday-domenico-scarlatti/
- http://www.classical.net/music/recs/reviews/w/wst18381a.php
- https://sonograma.org/2021/01/primus-inter-paressome-thoughts-about-the-work-of-domenico-scarlatti/
- https://www.musicweb-international.com/classrev/2011/may11/scarlatti_sonatas_v12_cd1236.htm
- http://www.ilams.org.uk/november-2023.htm
Küçük Aslancığın İzinde’nin bu bölümünde Zeynep Talay Turner, Elizabeth Grosz’un Nietzsche’den ilham alarak önerdiği, Hasana Sharp’ın da Spinoza müdahalesiyle katıldığı yeniden doğallaşma (renaturalisation) önerisi üzerine konuşuyor. Sharp, Spinoza and the Politics of Renaturalization (2011) adlı kitabında önerdiği ontoloji anlayışını ve bu anlayışın etik ve politik imkanlarını ayrıntılı bir biçimde anlatır bize.
Film Hayvanları bu bölümünde, Bienal’in Üç Ayaklı Kedi’sinin ardından Ceyda Torun’un 2016 yapımı Kedi belgeselini odağına alıyor. Belgesel anlatısının ve biçiminin “meraksızlığını” Haraway’in hattından eleştirirken, birlikte-yaşamın mümkünü ve yükümlülüğü üzerine düşünüyor.
* İstanbul’un birbirini yaşatmak için her şeyi deneyen - onca şiddet ve tersi çabaya rağmen- birlikte serpilen kedi insan yoldaşları için geliyor: bir Kemal Burkay şiirinden Arto Tunçboyacıyan’ın bestelediği Gülümse, Sezen Aksu söylüyor:
https://open.spotify.com/track/5fejcHsVRZuxHu0XpCeiqf?si=804ceeaecd9f438b
Referanslar:
Donna Haraway (2008) When Species Meet, University of Minnesota Press, Minneapolis ve Londra.
Jonathan Burt (2002) Animals in Film, Reaktion Books, Londra.
Özlem Güçlü (2019) “Kedi’nin Temizliği, Taşkafa’nın Hayaleti: İstanbul Sokaklarında Türler Karşılaştığında”, Şehir ve Hayvan (der. Ayten Alkan), Patika, İstanbul.
Randy Malamud (2010) “Animals on Film: The Ethics of The Human Gaze”, Spring, 83: 1-26.
Steve Baker (2001) Picturing the Beast: Animals, Identity and Representation, University of Illinois Press, Urbana & Chicago.
Keçi Postası’nın yedinci bölümü, Ankara Valiliği İl Hayvanları Koruma Kurulu tarafından alınan besleme yasağı kararı ve yavru goril Zeytin’in Türkiye’deki esaretine ilişkin gelişmeleri aktarıyor. Ayrıca, Dört Ayaklı Şehir’in güncel haber ve etkinlik duyurularını paylaşıyor.
Linkler:
Jane Goodall Institute tarafından yapılan 1 Kasım 2025 tarihli açıklama:
Zeytin’e dair Aslıhan Niksarlı’nın açıklaması:
https://www.instagram.com/p/DQOWdO_iMgb/?img_index=1
Dr. Jane Goodall Kendi Değişim Yaratıcısı Hikayesini Anlatıyor
https://asosyoloji.com/dr-jane-goodall-kendi-degisim-yaraticisi-hikayesini-anlatiyor/
Dört Ayaklı Şehir-Bağış Kartları
https://fonzip.com/dortayaklisehir/e-cards
Dört Ayaklı Şehir-İletişim
https://www.dortayaklisehir.org/iletisim/
https://www.instagram.com/dortayaklisehir/
22 Kasım-Tilbe Saran ile Etkinlik Katılım Formu
Mura Coffee
Küçük Aslancığın İzinde’nin bu bölümünde Zeynep Talay Turner, tarihçi Lynn White Jr.’ın 1967 tarihli ve kendi dönemi için son derece etkili olan, günümüzden baktığımızda da artık klasik sayabileceğimiz “Ekolojik Krizimizin Tarihsel Kökleri” adlı makalesini tartışıyor. Bu makalede White, modern dünyanın karşı karşıya olduğu çevre krizinin yalnızca teknoloji ve bilimin bir ürünü olmadığını, bu krizin Batı kültürünün, özellikle de Batı Hristiyanlığının felsefi ve dini değerlerinde derinlemesine kök saldığını savunuyor.
Film Hayvanları bu bölümünde, devam eden 18.İstanbul Bienali’nin teması “Üç Ayaklı Kedi”yi ve küratöryel metnini odağına alıyor. Benzetmeye, semboliğe, metafora sıkıştırılmak o üç bacaklı (ayaklı değil!) kediye ne yapıyor, bunun üzerine düşünüyor.
* 18.İstanbul Bienali’ne Fasülye ve tüm sokakta yaşayan üç bacaklı kediler için Tombik Panda’dan geliyor: Kedicim Miyav Miyav Der.
https://open.spotify.com/track/0uWL9jLFgHFI8l9DhYLV34?si=d1a1d09565d04c00
**Küratöryel metin için bkz. https://bienal.iksv.org/tr/18-istanbul-bienali/kavramsal-cerceve
Yolgezer İklim'de, biraz uzun bir aradan sonra yeniden birlikteyiz. Yola Marlen Haushofer'ın Duvar isimli kitabıyla devam ediyoruz. Programın kendini bulup bulup kaybettiği, iklim değişikliği ülkesinden savrulduğu bu bölümde daha çok hayvana kulak veriyor, edebiyatla demleniyoruz.
Dört Ayaklı Şehir Radyosu’nun yeni yayın döneminde, Mine Yıldırım dinleyicileri “Sesli Fragmanlar” ile buluşturuyor.
Sesli Fragmanlar, geçmişin yankılarını kesintisiz bir hikâye olarak değil, hayvanların sesleri, izleri ve parçalı bir arşiv olarak dinlemeye davet eden bir program.
Walter Benjamin’in dünyayı bir bütün olarak değil, parçalar arasındaki gerilimde anlamaya çağıran tarih anlayışından yola çıkan Yıldırım, bu programda sözü değil sesi, anlatıyı değil duygulanımı öne çıkarıyor.
Unutulmuş, susturulmuş, yarım kalmış hayvan seslerini; kentin titreşimlerine karışmış yankılarını bir araya getiriyor. Bazen bir gazete küpüründe başını uzatan bir köpeğin hayali havlamasında, bazen enkaz altından gelen cılız bir kuş sesinde buluşuyor dinleyicilerle.
Sesli Fragmanlar, hayvanlara bakmak yerine onları duymayı, onları bilmek yerine duyumsamayı öneriyor. Kentlerin seslerine, sessizliklerine ve arşivden sızan yankılarına kulak veriyor.
🎧 İki haftada bir Dört Ayaklı Şehir Radyosu’nda. Hayvanların seslerine, sessizliklerine, yankılarına kulak verin. 🌿
Sanat Havadisleri’nin onüçüncü bölümünü Bige Örer, şair Ömer Şişman ile birlikte hazırladıkları, Dört Ayaklı Şehir ile 160. Kilometre’nin buluştuğu Hayvanlara Şiirler isimli yeni çıkan kitaba ayırıyor.
“Can Yoldaşını Yaşat” kampanyasına destek olmayı amaçlayan ve hayvanlarla bir arada, şefkatli ve adil bir dünya hayalinden doğan bu özel seçki, yirmi bir şairin şiirini bir araya getiriyor.
Şairler:
Ahmet Güntan, Ali Özgür Özkarcı, Birhan Keskin, Burak Acar, Doğukan Türköz, Donat Bayer, Efe Murad, Elvin Eroğlu, Fatma Nur Türk, Hamdi Oğulhan Tünay, İlker Hepkan, İlker Şaguj, İsmail Aslan, Lâle Müldür, Levent Karataş, Liman Mehmetcihat, Mahir Taşyurt, Ömer Şişman, Selcan Peksan, Sude Öztürk, Zafer Zorlu.
Kitabın Görsel Dünyasını Oluşturan Sanatçılar:
Güneş Terkol ve Güçlü Öztekin
Kaynakça:
Gezegenimizden Haberler programının ikinci bölümünde Ceyla Okdelen 1 Ekim’de hayatını kaybeden dünyaca ünlü primatolog
Jane Goodall’ı anlatıyor.
Kaynakça:
Karşılaşmalar’ın bu bölümünde de Panter Emel Yıldız’dan bahse devam ediliyor. Panter dizisinin bu ikinci bölümünde, Emel Yıldız’ın Efendisizler dergisinde Hıncal Uluç hakkında yazdığı iki yazıya odaklanılıyor ve Hıncal Uluç’un 2024 yılındaki yasanın oluşum sürecine giden yolda sokak köpeklerine karşı nefreti körükleyen kanaatin yaratıcılarından ve liderlerinden biri olduğuna Panter’in ve Bekir Coşkun’un yazıları eşliğinde bakılıyor.
Karşılaşmalar’ın yol arkadaşlarıyla tanışmalısınız! Program, geçtiğimiz Ağustos ayında Dört Ayaklı Şehir’in Çanakkale yangınlarından Bayramiç, Naldöken ve Saçaklı’dan kurtardığı 8 yavru köpeğin, yumuşak kulaklı Dardanos kardeşlerin arkadaşlığında ilerliyor ve Dardanos kardeşleri bekleyen harika yuvayı birlikte arıyor.
Kaynaklar
Panter Emel. (15 Haziran 1999). “İkitelli’nin Levent Oran’ı”. Efendisizler, sayı 9, s.9.
Panter Emel. (15 Ocak 2000). “İkitelli’nin Levent Oran’ı”. Efendisizler, sayı 13, s.8.
Tınaz Titiz. “Seçilmişlere Etik Güvenceler.” https://tinaztitiz.com/wp-content/uploads/2012/05/secilmislere_etik_guvenceler.pdf
Bekir Coşkun. (31 Mart 2002). “Pako’dan Hıncal’a mektuplar” Hürriyet https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/bekir-coskun/pakodan-hincala-mektuplar-62788
Bekir Coşkun. (4 Temmuz 1999). “Pako’ya mektuplar”. Hürriyet https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/bekir-coskun/pakoya-mektuplar-39089366)
Bu programda Zeynep Talay Turner Charles Patterson’ın Eternal Treblinka: Our Treatment of Animals and the Holocaust (“Ebedi Treblinka: Hayvanlara Muamelemiz ve Holokost”) adlı kitabını tartışıyor. Patterson’ın bu kitabı, hayvanlara yönelik endüstriyel şiddet ve katliam uygulamaları ile Holokost’taki insanlık dışı uygulamalar arasında paralellikler kuran çok güçlü bir kitaptır. Patterson, soykırım ve hayvan sömürüsünde kullanılan düşünce yapıları, ideolojiler ve mekanizmalar arasındaki benzerlikleri vurgular ve her ikisinin de aynı kökenlerden, yani canlı varlıkların değersizleştirilmesi ve nesneleştirilmesinden türediğini savunur.
Keçi Postası’nın altıncı bölümü, doğa, kent mücadelesi ve toplumsal olaylar üzerine yaptığı bağımsız çalışmalarıyla tanınan gazeteci Hakan Tosun’u anıyor; Cezve’nin katili Burak Alan’ın ve 8 yavru köpeğe tecavüz edip öldüren M.M. Duman’ın dava sonuçlarını değerlendiriyor; birkaç etkinlik ve yuvalandırma haberi paylaşıyor.
Linkler:
Hakan Tosun’un Youtube sayfası
https://www.youtube.com/user/MrHakanTosun/videos
18 Ekim-Hakan Tosun için Buluşma
Bu karar hayvanlar adına mücadele için büyük bir kazanımdır
https://muzir.org/2025/10/06/bu-karar-hayvanlar-adina-mucadele-icin-buyuk-bir-kazanimdir/
8 köpeğe cinsel istismar, işkence ve öldürmeye 9 yıl 9 ay!
https://muzir.org/2025/10/17/8-kopege-cinsel-istismar-iskence-ve-oldurmeye-9-yil-9-ay/
Nazım Çapkın ile Hayvanlar, Kent ve Tragedya: Bir Kral Oedipus Okuması.
https://www.instagram.com/p/DPthh5SDCvx/?igsh=Y3BvcTllaTNtYnJo
Yaşamı Kökten Büyütmek: 24-25 Ekim, Zürafa Psm, Ankara
https://www.instagram.com/ya.sa.ta.ca.giz/
Film Hayvanları bu bölümünde, Yusuf Emre Yalçın’ın Anima (2021) belgeseli üzerine düşünmeye devam ediyor. Anat Pick’in “vegan sinema” önerisinden ilhamla Özlem Güçlü’nün ortaya attığı “vegan ses” kavramsallaştırmasıyla filmin ses perdesine kulak veriyor.
*** Anima’nın kamerasını çevirdiği gibi, sütü çalınan, dövüşe zorlanan ya da kurban edilen tüm güzelim hayvan yaşamlarının kısılan sesleri için The Smiths’ten geliyor Meat is Murder.
https://open.spotify.com/track/1vAvRteHbPcnq7fTTROnNB?si=f207e297df634f89
Referanslar:
Pick, Anat (2018). “Vegan Cinema”, Thinking Veganism in Literature and Culture, Palgrave.
Güçlü, Özlem (2023). “Anima: Vegan Sesin Yaşam İmkanı”, Cogito: 109 Sesli Düşünmek, YKY.
Bilge Cihan Hayâtî Tınılar programının on beşinci bölümünde Johannes Brahms’ın 1869’da alto solo, koro ve orkestra için yazdığı Op. 53 Alto Rapsodi adlı eserine yer veriyor.
https://open.spotify.com/intl-tr/track/4Jkkm8OSLdoG1OTJrM1Gyo?si=99beff3e88cf469f
Programın yuva köpeği Paşa’nın bilgileri ve fotoğrafları da Instagram sayfamızda.
Kaynakça:
-Rudolf Drux: “Aber abseits wer ist’s?” – Goethes Harzreise im Winter und die Rhapsodie des Johannes Brahms (im Kontext romantischer Winterreisen), 2004
-İrkin Aktüze, Müziği Anlamak, Ansiklopedik Müzik Sözlüğü, Pan Yayıncılık, 2003
• https://www.br-klassik.de/themen/klassik-entdecken/starkes-stueck-brahms-alt-rhapsodie-100.html
• https://www.gramophone.co.uk/review/brahms-alto-rhapsody
Gezegenimizden Haberler programının ilk bölümünde Ceyla Okdelen, ‘Kangurular Ayakkabı Değildir’ kampanyasına dikkat çekerek kanguruların spor ayakkabı yapımı için öldürülmemesi için yapılan çalışmaları ve kazanımları anlatıyor.
Kaynakça:
https://centerforahumaneeconomy.org/kangaroos-are-not-shoes/
https://www.kangaroosatrisk.net/forward-dr-johannes-bauer.html
https://kangaroosarenotshoes.org/taking-action
Meşhur Hayvanların İzinde programının 6. bölümünde ilk olarak yaşayan en yaşlı kara canlısı olan Jonathan’ın sakin ve sessiz adımlarını takip ediyoruz. Jonathan, yaşlı olmasının yanında doğduğu büyüdüğü yerden alınıp başka bir yere nakledilen, söz konusu yeni mekanın da adeta sembolü haline gelmiş bir canlı. Ancak bu hikaye maalesef Jonathan kadar şanslı olmayanların akıbetini gizlediği için eksik ve çarpıtılmış. Zira tarihe yaşamlarına mal olan bir şekilde tanıklık ettiğinden bihaber olduğumuz sonsuz sayıda canlı var; yerlerinden edilmiş, transferler esnasında ve sonrasında yaşamlarını kaybetmiş…
Canlıların yaşam alanlarından birer birer silindiği, var olma haklarının ellerinden alındığı bir dönemden geçiyoruz. Bu gerçekliğin gölgesinde ilerleyen hikayemizde Jonathan’ın sessiz tanıklığı yankılanıyor. Ancak bu kez sahnede, dünyaya gözlerini yeni açan iki minik can var: Bo ve Pango.
Jonathan’ın sahip olduğu imkanların hayalini bile kuramayan bu iki yavru, zorlu barınak koşullarında hayata tutunmaya çalışıyor. Henüz bir aylıklar… Ve ne yazık ki üç kardeşlerini, daha yaşamın başında, kötü koşullar yüzünden kaybettiler. Bo ve Pango’nun ihtiyaçları sıcak ve güvenli bir yuva. Onlar hayatta kalabilmek için ellerinden geleni yapıyorlar; ancak şansları yaşamları maalesef bizlerin insafına kalmış. Bir yandan da bizlere kaybetmemiz gereken o en elzem görevi hatırlatıyorlar: Yaşam hakkını savunmak. Tam da burada başlıyor: Bo ve Pango için bir gelecek mümkün.
Karşılaşmalar’ın yeni sezonunun ilk programı Türkiye hayvan hakları hareketleri ve mücadelelerinin en öne çıkan figürlerinden biri, sinema oyuncusu, yazar ve yaşam hakkı savunucusu Emel Yıldız, namı diğer Panter Emel ve kendisinin anarşist yayınlardaki yazıları hakkında. Birkaç program boyunca devam edecek bir Panter dizisinin ilk parçası olan programda Emel Yıldız’ın 1990’lardan 2000’lere medyada nasıl temsil edildiğine, Efendisizler dergisindeki yazılarına ve hakkında açılan davaya odaklanılıyor.
Karşılaşmalar’ın yeni sezonda yol arkadaşları var! Program, geçtiğimiz Ağustos ayında Dört Ayaklı Şehir’in Çanakkale yangınlarından Bayramiç, Naldöken ve Saçaklı’dan kurtardığı 8 yavru köpeğin, yumuşak kulaklı Dardanos kardeşlerin arkadaşlığında ilerliyor ve Dardanos kardeşleri bekleyen harika yuvayı birlikte arıyor.
Kaynaklar
Panter Emel. (1 Haziran 1999). “İşkencenin Hiyerarşisi.” Efendisizler, sayı 8, s.24.
Panter Emel. (15 Haziran 1999). “Kafesteki Panter”. Efendisizler, sayı 9, s.9.
Panter Emel. (15 Ekim 2000). “Medyatikleştirilmek” Efendisizler, sayı 14, s.23.
Küçük Aslancığın İzinde’nin bu bölümünde Zeynep Talay Turner Polonyalı-Amerikalı yazar Isaac Bashevis Singer’ın The Letter Writer (Mektup Yazarı) adlı hikayesindeki Herman ve Herman’ın Huldah adını verdiği farenin ilişkisini anlatıyor.
Keçi Postası’nın beşinci bölümü, Dört Ayaklı Şehir’in hem aktivizm hem de araştırma bakımından nasıl bir yaz dönemi geçirdiğini aktarıyor ve yeni döneme ilişkin haberler veriyor.
Bu bölüm ayrıca, kalıcı yuva arayan dostlarımız Samur’un ve Taksim Kedisi Cenk’in hikayelerini paylaşıyor.
Cenk, bir Taksim çocuğu. İstiklal caddesinin girişinde bir gece vakti bulunduğunda ciğerleri çok kötü durumda olan Cenk’in tedavisi 14 gün sürdü. Veteriner yaşını 4-5 civarı olarak tahmin ediyor. Kendisi tamamen sağır, aşırı iyi huylu, sakin ve sesi çıkmayan, diğer kedilerle de çok iyi anlaşabilen bir çocuk. Şu an Cenk geçici bir yuvada. Samur adlı bir başka kurtarılan canımız ile birlikte yaşıyor. Samur da karda donmak üzereyken bulunan, 2-3 yaşlarında kısır bir oğlan. 2-3 hafta tedavi gördükten sonra, uzun bir süredir geçici yuvada ve o da kalıcı yuvasını arayan dostlarımızdan.
Bölüm Açıklamasında Yer Alacak Linkler:
Hayvanlara Şiirler
https://www.shopier.com/38859922
Elif Akçalı &Özlem Güçlü, “Glaring and out loud! Thinking women’s cinema in Turkey through agency and companionship”
https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/17411548.2025.2528324
Ezgi Hamzaçebi, “Istanbul’s Speculative Futures: Transformation of the City and the Sense of Citizenship”
Mine Yıldırım, “Veterinary Ethics in Practice: Euthanasia Decision Making for Companion and Street Dogs in Istanbul”
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40941380/