In de nieuwe aflevering van de podcast Eilandkunst vertellen architect Arthur Broek en beeldhouwer Leo van den Bos over de beelden die in de openbare ruimte op Goeree-Overflakkee staan. Zij leggen uit waarom zij deze kunstwerken systematisch in kaart brachten, wat zij onderweg aantroffen en welke betekenis de beelden volgens hen hebben voor het eiland. Ook bespreken zij wat er nodig is om het kunstaanbod beter te onderhouden en zichtbaar te maken.
Eilandbeelden
Het inventarisatieproject ‘Eilandbeelden’ ontstond uit de wens om een volledig beeld te krijgen van de kunst die verspreid door het eiland te vinden is. Van den Bos, die in 2016 naar Ouddorp verhuisde, begon de beelden te onderzoeken vanwege zijn interesse in lokale geschiedenis en vakmanschap. Broek, die er sinds 2008 woont, zag de behoefte om deze werken als cultureel erfgoed te registreren. In de zomer van 2024 trokken zij wekelijks het eiland over en legden zij meer dan vijftig beelden vast, verspreid over veertien dorpen. Daarbij keken zij naar materiaal, vorm, omgeving en staat van onderhoud.
Onderhoud
In de podcast noemen Broek en Van den Bos zowel sterke kunstwerken als beelden die in slechte staat verkeren. Zo roemen zij het beeld van Theresia van der Pand-Leeuwen op de begraafplaats in Middelharnis, terwijl andere werken volgens hen lijden onder slijtage of ongunstige plaatsing. Ook de reeks landart-elementen langs de N215 komt aan bod. Deze vormen een herkenbaar geheel, maar zijn door de jaren heen deels aangetast.
Betere zorg
De inventarisatie geldt als een nulmeting die volgens de makers een basis vormt voor toekomstig beleid. Zij pleiten in de podcast voor duidelijke afspraken over onderhoud en bescherming van kunst in de openbare ruimte. Ook wordt gewerkt aan lesmateriaal voor scholen en aan ideeën om inwoners meer te betrekken, zoals wandelroutes en QR-codes bij de beelden. De inventarisatie is in concept bij de gemeente ingediend en de werkgroep hoopt het uiteindelijk in boekvorm te publiceren.
In de nieuwe aflevering van de podcast Eiland Kunst praten we met Gwendolyn de Groot van de Culturele Raad Goeree-Overflakkee en Yvette Jansen van KunstPlus, de KunstKijk en Stichting Podium over cultureel netwerken op het eiland. Zij vertellen hoe het culturele netwerk op het eiland is opgebouwd en hoe verschillende organisaties samenwerken om kunst en cultuur te versterken. Ook leggen zij hun rollen uit binnen de lokale culturele sector, de uitdagingen waarmee ze te maken hebben en hun plannen om meer inwoners, vooral jongeren, te betrekken bij cultuur.
De aflevering is te beluisteren via Spotify, Apple Podcasts en Amazon Music.
Culturele Raad
Gwendolyn de Groot is dansdocent en heeft een eigen dansschool op verschillende locaties. Zij is vanuit haar discipline lid geworden van de Culturele Raad. Haar portefeuille in de raad is specifiek dans en podiumkunsten. De Culturele Raad is een adviesorgaan van de gemeente en bestaat uit leden met verschillende portefeuilles, van podiumkunsten tot erfgoed. De raad geeft advies over het gemeentelijke cultuurbeleid en beoordeelt subsidieaanvragen van lokale initiatieven. Gwendolyn vertelt in de podcast hoe de raad niet alleen beleid toetst, maar ook actief zoekt naar manieren om jonge generaties te betrekken bij cultuur, bijvoorbeeld via muziek, dans en popprojecten.
Kunst Plus
De kunstenaarsvereniging op het eiland, Kunst Plus, vertegenwoordigt professionele kunstenaars en is nauw verbonden met Stichting Podium, de organisatie die culturele initiatieven uitvoerend ondersteunt en begeleidt bij subsidieaanvragen. Yvette Jansen legt uit hoe deze samenwerking werkt en hoe Kunst Plus via projecten als De Kunstkijk, de jaarlijkse atelierroute tijdens Hemelvaart, de zichtbaarheid van kunst op Goeree-Overflakkee vergroot.
Netwerkbijeenkomst
In de podcast komt ook de netwerkbijeenkomst ‘Kruisbestuiving’ aan bod, die op 5 november 2025 plaatsvindt bij Pix Life in Ouddorp. Tijdens deze bijeenkomst komen kunstenaars, verenigingen en culturele instellingen samen om te praten over samenwerking, zichtbaarheid en de wens voor een cultureel centrum waar dans, muziek en beeldende kunst elkaar kunnen ontmoeten.
Jansen en de Groot benadrukken dat cultuur op Goeree-Overflakkee drijft op samenwerking tussen generaties en disciplines. De podcast laat horen hoe de verschillende organisaties, van Kunst Plus en Stichting Podium tot de Culturele Raad, elkaar aanvullen en samen werken aan een levendige culturele toekomst voor het eiland.
In deze podcast vertelt Joanna La Grange (33) over haar bijzondere hobby: het tekenen van huizen en gebouwen op Goeree-Overflakkee. Naast haar werk in de jeugdhulpverlening vindt zij in het tekenen een creatieve uitlaatklep.
Joanna, moeder van twee kinderen, vertelt dat zij creativiteit van huis uit meekreeg en haar vaardigheden als kind ontwikkelde via cursussen in het lokale buurthuis. Na een periode waarin ze het tekenen had laten liggen, pakte ze het dit jaar weer op. Geïnspireerd door andere kunstenaars wilde ze leren zelf huisportretten te maken.
Gebouwen met karakter, zoals dertigerjarenwoningen of monumentale panden, spreken haar het meest aan. Met haar werk brengt ze een ode aan de architectuur en geschiedenis van het eiland. Mensen laat ze bewust weg uit haar tekeningen: ze wil dat de aandacht volledig naar het gebouw gaat.
In deze nieuwe aflevering van onze podcast Eiland Kunst spreken we met Annet van Leersum, de onlangs benoemde voorzitter van de Historische en Archeologische Vereniging De Motte op Goeree-Overflakkee. Ter gelegenheid van het 55-jarig jubileum van de vereniging praten we met haar over de rijke geschiedenis van het eiland, bijzondere archeologische vondsten en de plannen voor de toekomst.
Jubileum
De Motte vierde haar 55-jarig bestaan tijdens Monumentendag 2025 in het Blauwe Huus in Ouddorp. Annet van Leersum, die eerder geschiedenisles gaf en al ruim 15 jaar actief is binnen de archeologische werkgroep, volgde Rias Olivier op als voorzitter. Olivier is een van de oprichters en was maar liefst 55 jaar actief binnen de vereniging. Van Leersum wil de vereniging zichtbaarder maken en merkt dat het aantal leden daardoor groeit, mede dankzij activiteiten zoals de aanwezigheid van De Motte op historische markten.
Tastbare historie
De Motte richt zich op archeologie en de lokale geschiedenis van Goeree-Overflakkee. De vondsten worden verzameld en gepubliceerd in het ledenblad De Ouwe Waerelt. Door dit werk wordt de geschiedenis van het eiland tastbaar. Van Leersum noemt het bijzonder om bijvoorbeeld een scherf van 2000 jaar oud te vinden, waarmee een beeld ontstaat van hoe het eiland er destijds uitzag.
Belangrijke vondsten
De vereniging was betrokken bij verschillende opgravingen, zoals die van de middeleeuwse nederzetting Berwoutsmoer uit de dertiende eeuw bij Ooltgensplaat. Hier werden onder meer sieraden, munten en aardewerk gevonden die laten zien dat de bewoners via waterverbindingen contact hadden met andere gebieden. Voor volgend jaar is een tentoonstelling over Berwoutsmoer gepland in het oude raadhuis van Ooltgensplaat, met daarbij lezingen en mogelijk een jeugdboekje.
In 2022 werkte De Motte mee aan de opgraving van een Romeinse nederzetting in Goedereede. Daarbij werd onder meer het fundament van een graanopslagplaats teruggevonden, evenals veel luxe Romeins aardewerk, wat wijst op een belangrijke handelsplek.
Ook speelde de vereniging een rol bij de coördinatie rond de Muntschat van Dirksland, een verzameling munten die onlangs in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden werd tentoongesteld.
Vrijwilligers en lezingen
De Motte is op zoek naar nieuwe vrijwilligers voor de archeologische werkgroep, die kunnen helpen met het beschrijven en verwerken van vondsten. Daarnaast organiseert de vereniging in de wintermaanden regelmatig lezingen over historische onderwerpen. Alle activiteiten en nieuws worden gedeeld via de website, Facebook en het verenigingsblad De Ouwe Waerelt.
Wie meer wil weten over de geschiedenis en archeologie van de regio kan de afdeling van De Motte bezoeken in het Streekmuseum op Goeree-Overflakkee.
De eerste aflevering staat in het teken van de schilderwedstrijd Het Straatje van Sommelsdijk, geïnspireerd op het 17e-eeuwse schilderij Het Laantje van Middelharnis van Meindert Hobbema. Gasten zijn streekarchivaris Jan Both, wedstrijdorganisator Herman Maas en deelnemer Linda van de Klooster. Zij vertellen over de historische achtergrond van het originele schilderij, de aanleiding voor de wedstrijd en de manier waarop deelnemers tot hun werk kwamen. In het gesprek over Linda’s schilderij komt een opvallend detail naar voren.