در این برنامه ازپادکست «هشیوار»، به یکی از بنیادی‌ترین پرسش‌های فلسفه و علوم اعصاب می‌پردازیم: آیا انسان واقعاً دارای ارادهٔ آزاد است؟ و اگر نه، مسئولیت اخلاقی چه معنایی پیدا می‌کند؟ در این گفت‌وگو، دکتر کیمیایی‌اسدی، عصب‌پژوه و متخصص علوم اعصاب شناختی، و دکتر شروین وکیلی، جامعه‌شناس و زیست‌شناس اجتماعی، از دو منظر متفاوت اما تا حدی مکمل—نوروساینس و علوم انسانی—به این مسئله می‌پردازند. در بخش نخست، سازوکارهای مغزی تصمیم‌گیری و فرآیند انتخاب کنش از دیدگاه مغزی و علوم اعصاب بررسی می‌شود. مفهوم ...
All content for Houshivar Podcast is the property of Mehdi Shafa and is served directly from their servers
with no modification, redirects, or rehosting. The podcast is not affiliated with or endorsed by Podjoint in any way.
در این برنامه ازپادکست «هشیوار»، به یکی از بنیادی‌ترین پرسش‌های فلسفه و علوم اعصاب می‌پردازیم: آیا انسان واقعاً دارای ارادهٔ آزاد است؟ و اگر نه، مسئولیت اخلاقی چه معنایی پیدا می‌کند؟ در این گفت‌وگو، دکتر کیمیایی‌اسدی، عصب‌پژوه و متخصص علوم اعصاب شناختی، و دکتر شروین وکیلی، جامعه‌شناس و زیست‌شناس اجتماعی، از دو منظر متفاوت اما تا حدی مکمل—نوروساینس و علوم انسانی—به این مسئله می‌پردازند. در بخش نخست، سازوکارهای مغزی تصمیم‌گیری و فرآیند انتخاب کنش از دیدگاه مغزی و علوم اعصاب بررسی می‌شود. مفهوم ...
در این برنامه ازپادکست «هشیوار»، به یکی از بنیادی‌ترین پرسش‌های فلسفه و علوم اعصاب می‌پردازیم: آیا انسان واقعاً دارای ارادهٔ آزاد است؟ و اگر نه، مسئولیت اخلاقی چه معنایی پیدا می‌کند؟ در این گفت‌وگو، دکتر کیمیایی‌اسدی، عصب‌پژوه و متخصص علوم اعصاب شناختی، و دکتر شروین وکیلی، جامعه‌شناس و زیست‌شناس اجتماعی، از دو منظر متفاوت اما تا حدی مکمل—نوروساینس و علوم انسانی—به این مسئله می‌پردازند. در بخش نخست، سازوکارهای مغزی تصمیم‌گیری و فرآیند انتخاب کنش از دیدگاه مغزی و علوم اعصاب بررسی می‌شود. مفهوم ...
در این گفت‌وگو، من با دکتر شروین وکیلی، جامعه‌شناس و زیست‌شناس، درباره مفهوم ارادهٔ آزاد و مسئولیت اخلاقی و قانونی گفت‌وگویی عمیق و چالش‌برانگیز دارم. دکتر وکیلی از دیدگاه باور به اختیار و مسئولیت انسان دفاع می‌کند و من دیدگاه‌های شکاکانِ ارادهٔ آزاد مانند رابرت ساپولسکی و گرِگ کروسو و پارایوم را مطرح می‌کنم تا تفاوت این دو نگرش علمی و فلسفی روشن‌تر شود. در این گفت‌وگو می‌شنوید: ارادهٔ آزاد از نظر ایشون دقیقاً چیست و چه شواهدی برای آن وجود دارد؟ اگر اختیار واقعی داشته باشیم، مسئولیت اخلاقی و...
در این گفت‌وگوی علمی، دکتر مهدی شفا میزبان دکتر مسعود هوشمند، پژوهشگر برجسته ژنتیک پزشکی و استاد پیشین در مرکز ملی مهندسی ژنتیک و زیست‌فناوری ایران (NIGEB) است. در این گفتگو درباره نقش حیاتی میتوکندری (Mitochondria) در سلامت و بیماریهای انسان، و همچنین اهمیت هاپلوگروه‌ها (Haplogroups) در بررسی ریشه‌های ژنتیکی، وراثت مادری و تنوع جمعیتی صحبت می‌کنیم. دکتر هوشمند توضیح می‌دهد که چگونه توالی‌یابی ژنوم (Genome Sequencing) و نمرات چندژنی (Polygenic Scores) به ما امکان میدهند تا خطر ابتلا به سر...
دکتر کیارش آرامش پزشک، متخصص اخلاق زیستی و پژوهشگر برجسته در حوزه فلسفه علم و سیاست سلامت است. او تحصیلات پزشکی خود را در دانشگاه‌های ایران به پایان رساند و سپس در ایالات متحده در رشته‌ی «اخلاق سلامت» (Healthcare Ethics) تحصیل کرد و به‌عنوان پژوهشگر و استاد دانشگاه فعالیت خود را ادامه داد. دکتر آرامش اکنون مدیر مؤسسه‌ی «جیمز درین» در دانشگاه پن‌وست در ایالت پنسیلوانیاست و از چهره‌های شناخته‌شده در حوزه‌ی اخلاق زیستی، حقوق پزشکی، و فلسفه‌ی علم محسوب می‌شود. او سال‌ها در زمینه‌ی اخلاق پژوهش‌ها...
🎙️ در دومین بخش از گفت‌وگوی ویژه‌ی پادکست و کانال هشیوار، دکتر مهدی شفا میزبان دکتر حسام نوذری است تا ادامه بحث درباره‌ی یکی از شگفت‌انگیزترین کشفیات زیست‌شناسی نوین را دنبال کنند: میکروبیوم بدن انسان. 🧫 بدن ما میزبان مجموعه‌ای عظیم از میکروب‌هاست — از باکتری‌ها و ویروس‌ها گرفته تا قارچ‌ها و آرکی‌ها — که در نقاط مختلف بدن زندگی می‌کنند: روده، دهان، بینی، دستگاه تنفسی، پوست و دستگاه تناسلی زنان. این جمعیت میکروسکوپی، با بیش از صد تریلیون سلول میکروبی و میلیون‌ها ژن بیشتر از ژنوم انسانی، شبکه...
در این گفت‌وگواز پادکست هشیوار، دکتر مهدی شفا میزبان دکتر محمد رضا توکلی‌صابری است — نویسنده، زیست‌شناس و روشنفکری علمی که آثارش نقش بزرگی در ترویج عقل‌گرایی و تفکر علمی در میان فارسی‌زبانان داشته است. دکتر توکلی‌صابری دکترای شیمی پزشکی از دانشگاه دمونتفورت در انگلستان دارد و سال‌ها در ایران، بریتانیا و آمریکا در زمینه‌های علمی و فرهنگی فعالیت کرده است. او از معدود نویسندگانی است که توانسته علم، فلسفه و فرهنگ ایرانی را در آثارش به شکلی سازگار و آموزشی در کنار هم قرار دهد. در این برنامه به سه ...
در این سخنرانی، سیر تحول نگاه زیست‌شناسی فرگشتی از دیدگاه ژن‌محور ریچارد داوکینز تا رویکرد سامانه‌ای و چندسطحی فیلیپ بال. همچنین ارتباط میان علم، معنا، و نقد باور دینی در پرتو آثار مهمی چون The Selfish Gene، The Genetic Book of the Dead، How Life Works و The God Delusion تحلیل شد. ۱. «ژن خودخواه» و تغییر زاویه‌ی دید در تکامل کتاب The Selfish Gene در ۱۹۷۶ نقطه‌ی عطفی در فهم تکامل بود. در آن، داوکینز استدلال می‌کند که واحد اصلی انتخاب طبیعی، ژن است، نه فرد یا گونه. بدن‌ها، رفتارها و حتی ه...
در این گفت‌وگوی فلسفی از پادکست هشیوار،میزبان آقای وریا امیری هستم برای گفت‌وگویی درباره پرسش‌های جاودانه‌ی بشر: چرا دین پدید آمد؟ آیا جهان بدون خدا می‌تواند معنا داشته باشد؟ و در عصری که علم جای اسطوره را گرفته، آیا هنوز می‌توان از ایمان، اخلاق و معنویت سخن گفت؟ در این گغتگو می‌شنوید درباره: 🕊️ خاستگاه دین و فرگشت باور به خدا ⚙️ طبیعت‌گرایی و فیزیکالیسم؛ جهان بدون ماوراء ⚡️ علم و دین؛ تعارض یا گفت‌وگو؟ 🌗 معنویت و معنا در جهان بیخدا 🌱 اخلاق، گیاهخواری و حقوق حیوانات 🔥 نقد نواندیشی دینی در...
پادکست هوشیوار – سخنرانی دکتر مهدی شفا 🧠 موضوع: رهایی حیوانات و اخلاق مهربانی بر اساس کتاب Animal Liberation Now اثر پیتر سینگر (۲۰۲۳) در این سخنرانی علمی و فلسفی، دکتر مهدی شفا نگاهی ژرف به اندیشه‌های پیتر سینگر، فیلسوف استرالیایی و بنیان‌گذار اخلاق فایده‌گرای مدرن، می‌اندازد. او با تکیه بر داده‌های عصب‌شناسی، زیست‌شناسی رفتاری و پژوهش‌های محیط‌زیستی، نشان می‌دهد که توانایی رنج کشیدن باید معیار اصلی ارزش اخلاقی باشد — نه گونه، نژاد یا میزان هوش. این سخنرانی ضمن مرور ریشه‌های فلسفی فایده‌گرای...
در این گفت‌وگو از پادکست هشیوار، با آقای پوریا حسن‌زاده فعال اجتماعی و حقوق حیوانات و مروج کیاهخواری در شبکه های اجتماعی درباره‌ی اخلاق، رنج حیوانات، و مسئولیت انسان در برابر گونه‌های دیگر صحبت کردیم از پوریا درباره سفر خودش از گوشتخواری به وگانیسم پرسبدم. این بحث بر پایه دیدگاه‌های فیلسوف معاصر پیتر سینگر در کتاب Animal Liberation Now شکل گرفته است. سینگر، از برجسته‌ترین چهره‌های فلسفه‌ی اخلاق فایده‌گرایانه (Utilitarianism)، معتقد است: • ملاک اخلاقی نه گونه‌ی زیستی، بلکه توانایی رنج...
خرافات و شبه‌علم مفاهیمی هستند که به شکل‌های مختلف در جوامع بشری وجود داشته‌اند و ریشه‌های عمیقی در تاریخ، فرهنگ و روان‌شناسی انسان دارند. خرافات باورهایی هستند که بدون پشتوانه علمی و منطقی شکل گرفته‌اند و اغلب از ترس، جهل یا نیاز به کنترل ناشناخته‌ها سرچشمه می‌گیرند. شبه‌علم نیز مجموعه‌ای از باورها یا ادعاهایی است که به ظاهر علمی به نظر می‌رسند اما فاقد روش‌شناسی دقیق و شواهد تجربی معتبر هستند. این پدیده‌ها از نظر روان‌شناختی به دلیل تمایل مغز انسان به یافتن الگوها و معنا در اطلاعات ناقص یا ...
در این گفت‌وگوی ویژه، به یکی از بنیادی‌ترین پرسش‌های فلسفه و اندیشه‌ی معاصر می‌پردازیم: ریشه اخلاق در کجاست؟ رابطه اخلاق با دین، فقه و زندگی روزمره‌ی انسان امروز چیست؟ دکتر سروش دباغ — فیلسوف، نواندیش دینی و روانشناس در آثار و گفت‌وگوهایش کوشیده است که اخلاق را نه به‌عنوان مجموعه‌ای از احکام مطلق، بلکه به‌مثابه عرصه‌ای زنده، انسانی و عقلانی بازتعریف کند. در این گفت‌وگوی عمیق و تأمل‌برانگیز، به بررسی دیدگاه‌های دکتر سروش دباغ درباره فلسفه، اخلاق، و نسبت دین با عقلانیت اخلاقی می‌پردازیم. ای...
ما انسان‌ها حاصل میلیون‌ها سال فرگشت هستیم. مغز ما هنوز فرمان‌هایی را اجرا می‌کند که برای بقا در جنگل‌های نخستین طراحی شده‌اند: رقابت، خشم، ترس، خشونت و خودخواهی. اما در دنیای امروز، همین صفات طبیعی می‌توانند ویران‌گر باشند. در این گفت‌وگو، از رابطه‌ی میان زیست‌شناسی فرگشتی و اخلاق انسانی می‌گوییم: آیا باید از طبیعت و غریزه پیروی کنیم؟ یا می‌توانیم فراتر برویم و بر اساس وجدان، آگاهی و همدلی عمل کنیم؟ فرگشت ما را ساخت، اما این اخلاق است که می‌تواند ما را نجات دهد. در این گفت‌وگو با دوست و همک...
در این اپیزود از پادکست و کانال هوشیوار، من میزبان دکتر حسام نوذری هستم و درباره یکی از شگفت‌انگیزترین کشفیات علم زیست‌شناسی نوین با ایشون گفت‌وگو می‌کنم: میکروبیوم بدن انسان. میکروبیوم مجموعه‌ای از میلیاردها میکروب است که در بدن و روی پوست ما زندگی می‌کنند — از باکتری‌ها و ویروس‌ها گرفته تا قارچ‌ها و آرکی‌ها — و نقشی تعیین‌کننده در سلامت یا بیماری ما دارند. در این دو بخش گفت‌وگو خواهید شنید که چگونه میکروبیوم روده می‌تواند بر سیستم ایمنی، مغز، خلق‌وخو، چاقی، آلرژی، بیماریهای مخت...
«کتاب ژنتیک مردگان» اثر ریچارد داوکینز، سفری است به ژرفای فرگشت و نقش ژن‌ها در تداوم حیات. داوکینز، که از مهم‌ترین چهره‌های زیست‌شناسی فرگشتی است، در این اثر دیدگاه ژن‌محور خود را گسترش می‌دهد و نشان می‌دهد ژن‌ها پس از مرگ فرد نیز به بقای خویش ادامه میدهند؛ زیرا ما تنها حاملان موقت اطلاعاتی هستیم که میلیون‌ها سال پیش آغاز شده‌اند. او با استعاره‌ی شاعرانه‌ی پالیمسیست — کاغذی که نوشته‌هایش پاک شده ولی رد قدیمی‌اش باقی مانده — ژن‌ها را توصیف می‌کند؛ میراثی از گذشته که در لایه‌های حیات امروز نیز...
در این اپیزود یه همراه دوست و همکار عزیزم رضا امیر-میزبان پادکست مهرانگیز- به یکی از بنیادی‌ترین پرسش‌های انسان معاصر می‌پردازیم: آیا فرزندآوری امری اخلاقی است؟ در گذشته، داشتن فرزند امری طبیعی و حتی وظیفه‌ای دینی و اجتماعی شمرده می‌شد؛ اما امروز، با افزایش آگاهی از مسائل اقتصادی، زیست‌محیطی، روانی و فلسفی، بسیاری از ما از خود می‌پرسیم: آیا آوردن انسانی دیگر به جهانی پر از بحران، فقر و نابرابری تصمیم درستی است؟ در این گفت‌وگو، نگاهی می‌اندازیم به دیدگاه‌های فلسفی، اخلاقی، مذهبی و زیست‌شناختی ...
🧠 فرگشت مغز انسان در جلسه ششم با حضور دکتر تقی کیمیایی‌اسدی، پزشک و عصب‌شناس برجسته، درباره‌ی مسیر فرگشتی مغز انسان، ساختارهای اصلی آن، و نقش محیط، در رشد مغز انسان صحبت می‌کنیم. داستان مغز انسان، داستان میلیون‌ها سال سازگاری و تغییر است — از مغزهای ساده‌ی ماهیان اولیه تا ساختار پیچیده‌ای که امروز تفکر، یادگیری و خلاقیت ما را ممکن می‌سازد. در طول این مسیر طولانی، مغز نیاکان ما به‌تدریج بزرگ‌تر و کارآمدتر شد؛ بخش‌هایی برای کنترل حرکت، احساسات، زبان و برنامه‌ریزی آینده شکل گرفتند. از مغز ابتدای...
در این اپیزود با دکتر شروین وکیلی به سفری علمی وکمی هم فلسفی وارد می‌شویم؛ سفری به جهان شگفت‌انگیز سیستم‌های پیچیده، جایی که اجزای ساده در تعامل با هم رفتارهایی پدید می‌آورند که هیچ‌گاه در تک تک اجزا دیده نمی‌شوند. این همان دنیای پدیده‌های نوظهور است؛ از الگوهای آب‌وهوایی و حرکت کهکشان‌ها گرفته تا شبکه‌های عصبی مغز انسان. در این میان، نظریه‌های آشوب نشان میدهند چگونه تغییرات کوچک می‌توانند پیامدهای غیرقابل پیش‌بینی و عظیمی ایجاد کنند. این نگاه، پرسشی اساسی درباره ماهیت اراده آزاد پیش می‌کشد...
در این اپیزود به موضوع دلایل افزایش نرخ اختلال طیف اوتیسم می‌پردازم: 🔹 معرفی اوتیسم، طیف و مفهوم «تنوع عصبی» 🔹 بررسی دلایل افزایش آمار تشخیص در دو دهه اخیر 🔹 نقش ژنتیک (حدود ۸۰٪ وراثت‌پذیری) و عوامل محیطی 🔹 مرور ادعاهای جنجالی دربارهٔ واکسن و استامینوفن در دوران بارداری و پاسخ علم به آن‌ها 🔹 تحلیل فلسفی و اخلاقی: طبی‌سازی، اقتصاد تشخیصی و مرزهای علمی اوتیسم 🔹 توصیه‌هایی برای خانواده‌ها، غربالگران و سیاست‌گذاران در مدیریت بهتر اوتیسم در پایان، به یک نکتهٔ مهم اشاره می‌کنم: دخالت سیاستمدار...
🧠💤 آگاهی، خواب و رؤیا از نگاه علوم اعصاب-جلسه تکمیلی در جلسه پنجم با حضور دکتر تقی کیمیایی‌اسدی، پزشک و عصب‌شناس برجسته، به ادامه بررسی علمی و عصب شناختی آگاهی، خواب و رؤیا می‌پردازیم. آقای دکتر کیمیایی-اسدی به برخی سوالات مخاطبان هم پاسخ میدهند. دکتر تقی کیمیایی‌اسدی، در سال ۱۳۵۳ مدرک دکترای پزشکی عمومی را از دانشگاه تهران دریافت کرد. سپس برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و در رشته‌های طب داخلی، مغز و اعصاب و فوق تخصص طب تشخیصی الکتریکی به تحصیل پرداخت. وی موفق به اخذ ب...
در این برنامه ازپادکست «هشیوار»، به یکی از بنیادی‌ترین پرسش‌های فلسفه و علوم اعصاب می‌پردازیم: آیا انسان واقعاً دارای ارادهٔ آزاد است؟ و اگر نه، مسئولیت اخلاقی چه معنایی پیدا می‌کند؟ در این گفت‌وگو، دکتر کیمیایی‌اسدی، عصب‌پژوه و متخصص علوم اعصاب شناختی، و دکتر شروین وکیلی، جامعه‌شناس و زیست‌شناس اجتماعی، از دو منظر متفاوت اما تا حدی مکمل—نوروساینس و علوم انسانی—به این مسئله می‌پردازند. در بخش نخست، سازوکارهای مغزی تصمیم‌گیری و فرآیند انتخاب کنش از دیدگاه مغزی و علوم اعصاب بررسی می‌شود. مفهوم ...
