Ayrılmanın psikolojisine dair bulguları konuşmaya devam ediyoruz.

Bölümden konu başlıkları: -Sosyal medyada biten ilişkisine dair paylaşımda bulunanların bir yıl sonra esenliği ve mutluluğu paylaşım yapmayanlara göre daha düşük. -Duygusal acının geçici olduğunu hatırımızda tutmak faydalı olabilir. -Deneyime dışarıdan bir gözle bakmak, ''bu yakın bir arkadaşımın başına gelse idi ne yapmasını söylerdim? bu beş yıl sonra bana ne ifade edecek?'' sorularına yanıt aramak gerek. -Eski ilişkilerine dair sık sık düşünen insanların eski partneriyle bir araya gelme olasılığı daha yüksek -Not tutmanın da ayrılık acısına faydalı olduğu gösterilmiş -Ayrılık sonrası karşı tarafın hatalarına odaklanmak yerine şahsımız adına ne öğrendiğimize odaklanmak; kendimizi kurban olarak görmek yerine kazandığımız deneyime odaklanmak gerek. -Özbenlik algımızda ayrılığın değişiklik ya da kopuş yaratması ayrılık sonrası iyileşmeyi engelliyor.

Konuya bir türlü giremediğimiz ve ayrılık psikolojisi yerine Balzac roman karakterleri ile aramızda ne fark olduğunu konuştuğumuz bir bölüm olsa da, bu temel üzerine gelecek olan bölümde pek derinlere dalacağız.

Vipassana meditasyonu sürecinde, kısa ve uzun vadeli etkilerini de ele alarak, zihni arındırma pratiği ve benlik algısının niçin bir ilüzyon olduğu konusunu detaylı bir şekilde inceliyoruz.

Faruk hoca on günlük inzivadan çıktı ve hastalanmış olsa da deneyimlerini paylaşmak için burada. İnziva sürecinde edindiği deneyimlere ve meditasyonun günlük yaşama nasıl entegre edilebileceğine dair ipuçlarına kulak veriyoruz.

Veganlık üzerine ikinci bölümümüzde konuğumuz Zeynep Sağlamöz ile tüketicilere ve devletlere düşen sorumluluktan, bitki temelli anlaşmadan (plant-based treaty), istihdam koşulları ve mezbahada çalışmanın sonuçlarından bahsediyor ve belgesel ve kitap önerileri ile bölümü noktalıyoruz

Konuğumuz vegan aktivist Zeynep Sağlamöz ile tüketim tercihlerimizin çevresel etkileri ve veganlık hakkında konuşuyoruz.

Ödül mekanizmalarının erkeksi özellikleri kayırması, askerlikte rütbe farkına bağlı olarak farklılaşan kontrol odağı ve bağlanma biçimleri, travma sonrası stres bozukluğunu tamamlamaya yönelik açıklamalar sunan "ahlaki yara", şiddeti kolaylaştıran insan-nesne ayrımı, can sıkıntısının imtiyazı, düşük sosyoekonomik statüdekilerin haklarını savunma sorumluluğu, Türkiye ekonomisinin olası geleceği.

Bedelli askerlik üçlemesinin ikinci bölümünde askerliğin insana ne kattığı, bilinçli farkındalık (mindfulness) ve son olarak kişilik boyutlarının askerlikle ilişkisi hakkında konuşuyoruz.

Askerlik psikolojisi üçlemesinin ilk bölümünde konuşulanlar şöyle:

(12:57) Konuya giriş
(17:03) Modern zamanlarda askerlik
(19:32) "Askerlik yapmayana kız verilmez"
(23:01) Değişen savaş stratejileri
(26:39) Devlet gözetiminin artışı - Şekerle mücadele
(28:32) Vatan savunması ve seferberlik
(32:13) Bireyselliğin yitimi
(34:14) Uzun dönem ve bedelli çatışması - Azalan güç mesafesi ve zamanı satın alabilme lüksü

Adil dünya inancı ve kurbanı suçlama, kontrol edemediğimiz bir dünyayı anlamlandırma çabası, hassasiyet yitimine gösterdiğimiz adaptasyon, şiddetin evrimdeki yeri, yerinden edilmiş şiddet (displaced agression), rekabetçi mağduriyet (competitive victimhood), kendine yetmek ve kendini gerçekleştirmek, şiddet tekeli ve kapitalizmin tarihinin paralelliği, şiddet ve reddedilme ilişkisi

Otoriteye itaat etmek için şiddet uyguluyorsak vicdanımızı temiz tutabilir miyiz?  Kırık camlar teorisi, ahlaki çözülme (moral disengagement), insandışılaştırma (dehumanization), Foucault'da hakikat söylemi, aidiyet ile şiddet arasındaki paradoksal ilişki, eşler arası şiddetin yedi biçimi, Valeant ve ekonomik şiddet, uygulanan şiddetin sorumluluğunu almamak için kullanılan yöntemler, cezalandırmanın şiddetten alıkoymaya yetip yetmediği ve hapishaneden modellenen toplum düzeni.

İkinci sezonun ilk bölümünde konuğumuz sayın hukukçu Recep Mustafa ile birlikte şiddet hakkında konuşuyoruz. Çocuklar yetişkinlere göre şiddete daha mı eğilimlidir? Şiddete başvuran ve zorbalık yapan kişiler çocukluklarında giderilmeyen ihtiyaçlarını telafi etmeye mi çalışıyorlar, içten içe kendilerini değersiz mi hissediyorlar? Modern ulus-devlet öncesinde şiddet tekelinden bahsedilebilir mi? Akıl-şiddet ilişkisi ve toplum sözleşmesi kuramları. Güçler ayrılığı ve şiddet ilişkisi. Bölümde bahsi geçen kitaplar:
Sineklerin Tanrısı - William Golding
Sevdiklerimiz, Tiksindiklerimiz, Yediklerimiz - Hal Herzog
Modernite ve Holocaust - Zygmunt Bauman
Doğamızın İyilik Melekleri: Şiddet Neden Azaldı? - Steven Pinker

Sosyal/politik psikolojide Covid üzerine yapılan çalışmaları beşeri kantini üslubunca ele aldığımız bu bölümde, salgın tedbirleri kapsamında otoriterleşen devletlerin meşruiyetini "barışçıl" vatandaşlarının korkaklığından alması, büyük veri ile yapılan yönlendirmeler, devletleşen teknoloji şirketleri, belirsizliğe tahammül, güç mesafesi, kolektif narsisizm, felaket senaryolu oyun ve filmler, korku yorgunluğu, maske takmama gerekçeleri, yaşlıların Covid ile imtihanı, tepkisellik teorisi ve hedonizm patlaması masaya yatırılıyor. Bir daha hiçbir şey eskisi gibi olmayacak mı?

Bu bölümde konuğumuz Ankara Üniversitesi PDR bölümü Arş. Gör. Orhan Yoncalık'la birlikte Covid'in neleri fark etmemizi sağladığı hakkında konuşuyoruz: Covid üzerine akademik yayınlar, Zoom fatigue, üniversite arkadaşlıkları, uzaktan çalışmanın kalıcı olma ihtimali, kendi kabuğuna çekilme fırsatı olarak pandemi, ekonomik kaygı ile Covid stresi arasındaki sıkı ilişki ve konfor alanından çıkış.

Bağımlılık nasıl başlar, nasıl sürdürülür? Akıllı telefon, konfor alanı, özgürlük, hedonizm, intihar ve ahlak.

Klinik Psikolog Leyla Alma ile bağımlılık üzerine konuşuyoruz. Bağımlılık tanısı nasıl konulur? Bağımlılığın fizyolojik altyapısı, üst-bilişsel yaklaşım,  bağımlılık ve refah devleti, bağımlılığa dair inançlarımız ve hastaneler...
Zincirin halkaları: Psikiyatrist, psikolog, psikolojik danışman ve sosyal hizmet uzmanı. Tanı koyma ve sigorta ilişkisi.

Mesleğimizde mi daha yaratıcı oluruz, hobilerimizde mi? Düşük özerklik neden yüksek yaratıcılık sağlar? İçsel ve dışsal motivasyonun, yurt dışına yerleşmenin, romantik ilişkilerin yaratıcılığa etkisi.

1. Dağınıklık 2. Problem çözme 3. Zihinsel esneklik 4. Gönüllü risk alma 5. Tarafsızlık 6. İçsel motivasyon

Yapay zeka beste yapabilir mi? Yapay zekanın yazdığı şiiri anlayamıyor muyuz? Çin odası deneyi ve dil çıkmazı, duygu durumu ve yaratıcılık ilişkisi.

Yaratıcılığa dair psikoloji literatüründeki bulguları tartıştığımız bu bölümde yaratıcıkla rüyaların, dağınık olmanın, sahtekarlık sendromunun, akademisyenliğin, alışkanlıkların ve hata yapmaktan korkmamanın ilişkisini inceliyoruz.