Στο σημερινό επεισόδιο του Time for Europe, ταξιδεύουμε πίσω στον 19ο αιώνα για να γνωρίσουμε μια εμβληματική αλλά συχνά παραγνωρισμένη μορφή της Ελληνικής Επανάστασης: τη Μαντώ Μαυρογένους.
Μαζί μας είναι η Μαρία Μενεγάκη, ομότιμη καθηγήτρια του ΕΚΠΑ, για να φωτίσουμε την πολυδιάστατη προσωπικότητα της Μαντώς — από τη γενναιότητα και τη στρατηγική της δράση, μέχρι τον αγώνα της για ισότητα σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία. Συζητάμε γιατί η ιστορία την παραμέρισε, πώς βοήθησαν Ευρωπαίοι φιλέλληνες στην αναγνώριση του έργου της και τι σημαίνει τελικά η ιστορική αποκατάσταση.
Μια συναρπαστική συζήτηση για τη γυναικεία δύναμη, τη μνήμη και τον αγώνα για ελευθερία.
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/bernie-rosa/dandelions-scatter
License code: NDIIF5WXHLSFNQZT
Μια πραγματικότητα συχνά κρυμμένη πίσω από τα κοινωνικά στερεότυπα, τις παρεξηγήσεις και την αόρατη ζωή που πολλοί ζουν αλλά λίγοι καταλαβαίνουν.
Η βιομηχανία του σεξ, τα σπίτια με το “κόκκινο φωτάκι”, ο δρόμος, το πεζοδρόμιο. Πώς είναι να ζεις στο περιθώριο; Ναι, ξέρω, είναι άσχημα. Αλλά πώς είναι; Πώς είναι να επιβιώνεις σε μία βιομηχανία γεμάτη κινδύνους και προκαταλήψεις; Πώς διεκδικείς το δικαίωμα να είσαι ο εαυτός σου σε έναν κόσμο που συχνά δεν σου το επιτρέπει;
Είτε είσαι εδώ για να μάθεις, είτε για να ακούσεις μια ιστορία που ίσως δεν μοιάζει με τη δική σου, αυτό το επεισόδιο έχει στόχο να ανοίξει τα μάτια, την καρδιά και το μυαλό μας απέναντι στην πραγματικότητα μιας ζωής γεμάτης αντιφάσεις: φτηνά κόλπα που καταστρέφουν ψυχές, αλλά και πληγές που δεν έχουν τελικά τιμή.
Η Άννα Κουρουπού - διευθύντρια του Red Umbrella Athens, ακτιβίστρια των δικαιωμάτων των τρανς ατόμων και συγγραφέας - ξεδιπλώνει την ζωή της ως τρανσέξουαλ πρώην σεξεργάτρια.
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/bernie-rosa/dandelions-scatter
License code: NDIIF5WXHLSFNQZT
Περπατάω στο κέντρο της Γερμανίας και άνθρωποι με κοιτούν. Ποιος είμαι; Είμαι μόνο ο εαυτός μου ή είμαι και Έλληνας; Τι πιστεύουν οι άνθρωποι που με κοιτούν; Ότι είμαι τεμπέλης ή ότι είμαι φιλόξενος; Πώς αυτή η πεποίθηση για το πώς με αντιλαμβάνονται οι άλλοι επηρεάζουν την συμπεριφορά μου; Αρχίζω και ντρέπομαι, κρύβομαι ή τους χαμογελώ με το βλέμμα στον ορίζοντα;
Αυτά, λοιπόν, είναι τα μεταστερεότυπα και η δύναμή τους: τα στερεότυπα που έχει ένα άτομο ή μία ομάδα για το πώς θεωρεί ότι οι άλλοι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τη δική του ομάδα.
Τα μεταστερεότυπα μπορούν να επηρεάσουν τη συμπεριφορά και τις διαπροσωπικές σχέσεις, καθώς οι άνθρωποι μπορεί να ενεργούν με βάση το πώς νομίζουν ότι τους βλέπουν οι άλλοι, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αυτοεκπληρούμενες προφητείες ή σε άγχος και ανασφάλεια.
Πώς σχηματίζονται τα μεταστερεότυπα στους χώρους εργασίας και ποιοι παράγοντες τα επηρεάζουν περισσότερο; Άραγε, υπάρχουν διαφορές στην επίδραση των μεταστερεοτύπων ανάλογα με το φύλο, την εθνικότητα ή άλλους κοινωνικούς παράγοντες;
Στο σημερινό επεισόδιο φιλοξενούμε την Ζωή Φράγκου, οργανωσιακή ψυχολόγος και business coach που εξειδικεύεται στην ανάπτυξη ηγεσίας, την ευαισθητοποίηση στο χώρο εργασίας γύρω από ζητήματα ψυχικής υγείας, ισότητας και μειονοτήτων.
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/bernie-rosa/dandelions-scatter
License code: NDIIF5WXHLSFNQZT
Η Ελληνική Ομογένεια αποτελεί έναν ζωντανό δεσμό μεταξύ της Ελλάδας και των πολλών κοινοτήτων που έχουν διασπαρθεί σε όλο τον κόσμο. Ο εποικισμός και η μετανάστευση των Ελλήνων αποτελούν μια υπόθεση που χρονολογείται περισσότερο από 3000 χρόνια, από τους αρχαίους έποικους στη Μικρά Ασία, τις παραδουνάβιες περιοχές και τον Εύξεινο Πόντο μέχρι τους νεότερους μετανάστες που εγκαταστάθηκαν στην Αμερική, την Αυστραλία και τον Καναδά. Η ιστορία της ελληνικής διασποράς είναι πλούσια και πολυσύνθετη. Τόσο πλούσια που η ίδια η λέξη "Διασπορά" συναντάται για πρώτη φορά στα κείμενα του Θουκυδίδη για τον Πελοποννησιακό Πόλεμο.
Στο σήμερα, η ελληνική διασπορά αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της παγκόσμιας διασποράς. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού, υπάρχουν περισσότεροι από 5.000.000 άνθρωποι ελληνικής προέλευσης που ζουν έξω από τα ελληνικά σύνορα, διασκορπισμένοι περίπου σε 140 χώρες σε όλο τον κόσμο. Αυτοί οι Έλληνες, παρότι εγκαταστάθηκαν σε χώρες ή περιοχές εκτός του ελληνικού χώρου, διατηρούν συναισθηματικούς, πολιτιστικούς και υλικούς δεσμούς με την πατρίδα τους. Τι σημαίνει να βρίσκεσαι μακριά από την πατρίδα σου; Άραγε, πώς μπορεί να διατηρήσεις έναν δεσμό που τον χωρίζουν χιλιάδες χιλιόμετρα;
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/bernie-rosa/dandelions-scatter
License code: NDIIF5WXHLSFNQZT
Αριστερά στην Ελλάδα. Με ποιο φαινόμενο θα μπορούσε να συνδυαστεί καλύτερα πέρα από τον κομματικό κατακερματισμό και την αδυναμία συσπείρωσης. Παρά τη μακρά ιστορική παράδοση και τους κοινωνικούς αγώνες της Αριστεράς στη χώρα, οι δυνάμεις της συχνά εμφανίζονται διαιρεμένες, με μικρά κόμματα και κινήματα να ανταγωνίζονται, αντί να συνεργάζονται.
Ποιες είναι οι αιτίες αυτής της διάσπασης; Είναι πολιτικές, ιδεολογικές ή προκύπτουν από τη φύση του ίδιου του πολιτικού συστήματος; Και το σημαντικότερο: υπάρχει τρόπος να ξεπεραστούν;
Καλεσμένος του συγκεκριμένου επεισοδίου είναι ο Λευτέρης Κουσούλης, πολιτικός επιστήμονας και αναλυτής.
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/bernie-rosa/dandelions-scatter
License code: NDIIF5WXHLSFNQZT
Στις τηλεοράσεις μας, στα κινητά μας, στα αυτοκίνητά μας.
Η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει τον τρόπο που εργαζόμαστε, τον τρόπο που επικοινωνούμε, τον τρόπο που προσεγγίζουμε τους άλλους. Και ιδιαίτερα, τα παιδιά.
Τα παιδιά. Τα παιδιά που μαθαίνουν, που παίζουν, που αναπτύσσονται.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, τα ερωτήματα που εγείρονται είναι πολλά.
Πώς φαντάζονται τα παιδιά την Τεχνητή Νοημοσύνη; Τι θα ήθελαν να δουν να δημιουργείται; Φοβούνται; Και εάν ναι, γιατί; Σκέφτονται μήπως εάν οι μηχανές και τα ρομπότ αντικαταστήσουν τους ανθρώπους, τους ίδιους;
Και τέλος, πώς οι ιδέες και οι αντιλήψεις των παιδιών μπορούν να καθοδηγήσουν το μέλλον της Τεχνητής Νοημοσύνης;
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/v-draganov/mystery-box
License code: DKSM5M8K8JSBLFAN
Ηλεκτρισμός, τηλέφωνο, αυτοκίνητα, φάρμακα είναι μόνο λίγες από τις σημαντικότερες εφευρέσεις που μας συνοδεύουν και μας διευκολύνουν στην ζωή. Εφευρέσεις – καρποί ιδεών ανθρώπων που κάποτε προβληματίστηκαν και που άλλοτε συσχέτισαν γεγονότα και εμπειρίες μεταξύ τους. Άνθρωποι που είχαν απλώς μια ιδέα.
Τι καθιστά, αλήθεια, μια ιδέα – ιδέα; Τι είναι αυτό που αισθάνθηκε ο Αρχιμήδης και βγήκε στους δρόμους φωνάζοντας «Εύρηκα, Εύρηκα»; Πώς οδηγήθηκε εκεί;
Ας πάρουμε καλύτερα τα πράγματα από την αρχή. Τι είναι οι ιδέες και από πού προέρχονται; Ίσως να είναι τυχαίες σκέψεις ή συνειρμοί που μας έρχονται στον νου, όταν συνδιαλέγεται η εμπειρία με την φαντασία, θα μπορούσε κάποιος να πει. Είναι, όμως, αυτή η συνδιαλλαγή τυχαία; Τι μπορεί να προκαλέσει μία ιδέα; Είναι η πίεση, το άγχος, η χαρά, το οικογενειακό μας περιβάλλον; Τελικά, τι συμβαίνει στον εγκέφαλό μας όταν παράγονται οι ιδέες;
Καλεσμένη είναι η Elisabeth Calbari, διακεκριμένη νευροψυχολόγος και ιδρύτρια του οργανισμού Self-balance Solutions που βοηθάει τις επιχειρήσεις και τα ηγετικά στελέχη να αναπτυχθούν μέσα από την νευροεπιστήμη.
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/v-draganov/mystery-box
License code: DKSM5M8K8JSBLFAN
20 Ιουλίου 1974. Σε όλη την Κύπρο ηχούν σειρήνες πολέμου. Με την κωδική ονομασία «Αττίλας», τουρκικά στρατεύματα εισβάλλουν και θέτουν υπό στρατιωτική κατοχή το 38% του νησιού.
Και μετά, τι; Τι απέμεινε; Άνθρωποί εκτοπισμένοι από τα εδάφη τους, άνθρωποι νεκροί ή αγνοούμενοι. Μία Κύπρος λεηλατημένη, κακοποιημένη. Και το κυριότερο μια χώρα διαιρεμένη, μια παράνομη ανακήρυξη της Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου και εν τέλει ένα ζήτημα μέχρι σήμερα ανεπίλυτο.
Το 1974, ο Kissinger αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η Κύπρος έχει τη δική της λογική επίλυσης». Ο τρόπος που «διευθετήθηκε» το Κυπριακό Ζήτημα» μαρτυράται μέσα από μία και μόνο τοποθέτηση.
Άραγε, λοιπόν, πού στηρίχτηκαν οι Τούρκοι προκειμένου να εισβάλλουν στην Κύπρο και πώς βασίστηκαν στο διεθνές δίκαιο για να δικαιολογήσουν αυτή την πράξη;
Γιατί η Κύπρος μετατράπηκε σε πεδίο αντιπαράθεσης Ελλάδας-Τουρκίας; Ποιοι λανθασμένοι χειρισμοί οδήγησαν στην εισβολή και κατοχή του νησιού; Γιατί οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν οδηγήσει μέχρι και σήμερα σε επίλυση του Κυπριακού ζητήματος;
Φέτος, συμπληρώνονται 50 χρόνια από την τραγωδία στην Κύπρο. Και παντού αντηχεί μια φράση:«Κανείς δεν ξεχνά, τίποτα δεν ξεχνιέται»!
Το συγκεκριμένο επεισόδιο φιλοξενεί δύο εξαίρετες προσωπικότητες της επιστήμης των Διεθνών Σχέσεων προκειμένου να ρίξουμε φως σε ένα από τα μεγαλύτερα πολιτικά ζητήματα που έχουν εγερθεί τα τελευταία 50 χρόνια στην Ευρώπη.
Μαζί μας βρίσκεται ο Ευαγόρας Ευαγόρου – επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς με γνωστικό αντικείμενο θεωρία και μεθοδολογία Διεθνών Σχέσεων και ο Μιχάλης Κοντός – επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής και Διακυβέρνησης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας με ερευνητικά ενδιαφέροντα τις διεθνείς σχέσεις, τις στρατηγικές σπουδές και την πολιτική των μεγάλων.
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/yeti-music/dark-light
License code: B9T1JW2AJ3CONUFY
Γλώσσα. Η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει, αλλά κόκκαλα τσακίζει. «Μίλα στην γλώσσα σου», μου είπαν. «Τι είσαι; Ξένος;». Μα, πώς να μιλήσω μία γλώσσα, όταν αυτή δεν εκφράζει αυτό που θέλω ή δεν μπορεί να εκφράσει εμένα ως άνθρωπο; Άραγε, μπορώ να προσαρμόσω την γλώσσα στις νέες ανάγκες της κοινωνίας; Ανθρώπινο κατασκεύασμα είναι εξάλλου. Ίσως να μπορώ, ίσως να μπορούμε να μάθουμε από την αρχή.
Σεξιστική γλώσσα, queer γλώσσα, ουδέτερη γλώσσα, συμπεριληπτική γλώσσα. Τόσο καιρό λέγαμε «χορεύτρια», αλλά πόσο καιρό μας πήρε να συνηθίσουμε το «βουλεύτρια»; Ο εργολάβος, η εργολάβα; Ή μήπως η εργολάβισσα; Φοιτητές, φοιτήτριες, φοιτητά, φοιτητ@ με παπάκι. Ποιο παπάκι, βρε παιδιά; Από την μία, η ελληνική γλώσσα «κακοποιείται». Από την άλλη, γλώσσα είναι κοινωνία.
Και εάν η γλώσσα, όμως, δεν συμπεριλαμβάνει τις γυναίκες, τότε ποια κοινωνία αντιπροσωπεύει; Διαχωρίζουμε την σεξιστική γλώσσα από την γλώσσα της καθημερινότητας, αλλά γιατί η σεξιστική γλώσσα αποτελεί την εξαίρεση στον κανόνα; Και ποιος είναι αυτός ο κανόνας που καθιστά την σεξιστική γλώσσα ως εξαίρεση, ως κάτι μη συνηθισμένο; Μήπως, τελικά, η σεξιστική γλώσσα είναι η καθαυτή πραγματικότητα της καθημερινής μας επικοινωνίας που θέλαμε ούτως ή άλλως να υπερισχύσει;
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/v-draganov/mystery-box
License code: DKSM5M8K8JSBLFAN
Εκλογές: Μια διαδικασία βάσει της οποίας ένας πληθυσμός επιλέγει έναν ή περισσότερους αντιπροσώπους του για να τον εκπροσωπήσει σε έναν θεσμό.
Οι εκλογές αποτελούν το δημοκρατικότερο μέσο αντιπροσώπευσης και σύστασης αντιπροσωπευτικών σωμάτων σε κάθε είδους βαθμίδα κοινωνικής ομαδοποίησης. Συνήθως γίνεται λόγος για εκλογές σε τοπικό και εθνικό επίπεδο. Οι ίδιες διενεργούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, τα οποία είναι προκαθορισμένα (οι εκλογές σε εθνικό επίπεδο επιδέχονται εξαιρέσεις, οι οποίες αποτυπώνονται περιοριστικά στο εκάστοτε ισχύον Σύνταγμα).
Συνήθης τρόπος περάτωσής τους είναι η ψηφοφορία η οποία αποτελεί αρμοδιότητα του εκλογικού σώματος που είναι το κατεξοχήν ανώτατο όργανο του κράτους. Με τις εκλογές πραγματώνεται άμεσα και δηλώνεται με τρόπο οριστικό η βούληση του εκλογικού σώματος σε δεδομένη στιγμή∙ με άλλα λόγια, η βούληση του λαού σε δεδομένη στιγμή.
Η διαδικασία των εκλογών είναι διαυγής, ακριβής και αμετάβλητη. Το ερώτημα, λοιπόν, τίθεται πλέον στους ψηφοφόρους: Όταν καταφθάνουμε στα εκλογικά κέντρα, τι πραγματικά σκεφτόμαστε; Ποια ερωτήματα θέτουμε ως πολίτες πριν προβούμε στις κάλπες; Πώς φανταζόμαστε «την επόμενη ημέρα»;
Άραγε, πώς καταθέτουμε πραγματικά την ψήφο μας;
Παναγιώτης Καρακατσούλης «Με ποια Ηγεσία απέναντι στις διαρκείς μόνιμες κρίσεις;»: https://www.tanea.gr/print/2023/03/04/opinions/me-poia-igesia-apenanti-stis-diarkeis-kai-monimes-kriseis/
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/kevin-macleod/lightless-dawn
License code: GMBFPXAHIRSJDCNV
Τι ήταν ο άνθρωπος πριν την έλευση της ψηφιακής τεχνολογίας; Τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος μέσα στην ψηφιακή τεχνολογία; Η τεχνολογική επανάσταση των τελευταίων χρόνων έχει επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε σύνθετα κοινωνικά και ηθικά ζητήματα της σύγχρονης εποχής. Και πάνω από όλα, το πιο σύνθετο ζήτημα της σύγχρονης εποχής: την ύπαρξή μας.
Άλλοτε αγαπάμε την τεχνολογία, άλλοτε φοβόμαστε την τεχνολογία. Κυνηγάμε την εξέλιξη, αλλά επιθυμούμε να θέσουμε όρια που μας κρατούν σε αυτό που ξέρουμε, το συνηθισμένο, το οικείο, το γνωστό. Γιατί αυτό που μας τρομοκρατεί είναι ακριβώς αυτή η άγνοια που έχουμε ως προς το πώς θα επηρεάσει η τεχνολογία την ζωή μας.
Χωρίς αμφιβολία, η ψηφιακή αυτοκρατορία που έχουν δημιουργήσει ψηφιακές πλατφόρμες όπως το TikTok και το Tinder, όχι μόνο έχει αμφισβητήσει, αλλά έχει στην ουσία αλλάξει τις κοινωνικές μας σχέσεις: την ταυτότητά μας, τον εαυτό μας, τον έρωτα και την φιλία σε μία ψηφιακή πλέον κοινωνία.
Σε ένα όλο και μεγαλύτερο βαθμό, οι άνθρωποι επιτρέπουν τις προσωπικές τους στιγμές να παραδίδονται στους αλγόριθμους και στις εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης. Οι ίδιοι άνθρωποι, όμως, φοβούνται, ψέματα, τρομοκρατούνται στην ιδέα πώς χάνουν την ιδιωτικότητά τους. Και πλέον δεν έχουν ούτε τον χρόνο να το συνειδητοποιήσουν, να το σκεφτούν καλά μέσα στους ταχύτατους τεχνολογικούς ρυθμούς της εποχής μας.
Επομένως, τι προοπτικές αλλά και τι κενά αφήνει η ψηφιακή επικοινωνία; Πόσο εμπιστευόμαστε και πόσο αντιστεκτόμαστε στην είσοδο της τεχνολογίας στις ζωές μας;
Άραγε, τι σημαίνει να ερωτεύεσαι, να εμπιστεύεσαι τον φίλο σου και να φοβάσαι σε μία ψηφιακή καθημερινότητα;
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/v-draganov/mystery-box
License code: DKSM5M8K8JSBLFAN
Το τραγούδι είναι δρόμος και ο δρόμος είναι τραγούδι. Ή μήπως ο δρόμος έγινε τραγούδι; Για σκέψου λίγο! Πόσες φορές ξέφυγες από την ρουτίνα μέσα από την μουσική; Πόσες φορές ξέφυγες από τα προβλήματα της καθημερινότητάς σου μέσα από την μουσική;
Χωρίς αμφιβολία, η μουσική αποτελεί το διαχρονικότερο μέσο έκφρασης για τον άνθρωπο∙ ένα πολύτροπο και όχι μονότροπο μέσο. Ένα μέσο που ξεδιπλώνει συναίσθημα και πλαισιώνει διανόημα.
Αλήθεια, για πόσες σκέψεις σου κατάφερες να «μιλήσεις» μέσα από το τραγούδι; Άραγε, πόσες φορές τραγούδησες για την εκπαίδευση, την πολιτική, τον ρατσισμό, την ειρήνη, τον πόλεμο, το περιβάλλον δίχως να το συνειδητοποιήσεις;
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/kevin-macleod/lightless-dawn
License code: GMBFPXAHIRSJDCNV
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα μωσαϊκό πολιτισμών, γλωσσών και παραδόσεων, που ενώνει τα έθνη της Ευρώπης σε μία επιδίωξη ενότητας και ευημερίας. Σε ένα σημαντικό βαθμό το έχει καταφέρει. Αλλά τι σκέφτονται τα παιδιά για αυτό το μεγάλο πείραμα συνεργασίας και συνεννόησης; Και γιατί, μάλιστα, να μας ενδιαφέρει πώς σκέφτονται τα παιδιά γύρω από την Ευρωπαϊκή Ένωση;
Η απάντηση απλή: εμείς οι μεγάλοι, ως ενήλικες, συχνά βρισκόμαστε εγκλωβισμένοι στην πολυπλοκότητα της πολιτικής και της διπλωματίας, αλλά τα παιδιά διαθέτουν πάντα μια μοναδική διαύγεια σκέψης που δεν επιβαρύνεται από τις περιπλοκές της γραφειοκρατίας. Γιατί, αν και κλισέ, «πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά, έτσι και αλλιώς τα ξέρουν όλα». Οι οπτικές τους προσφέρουν έναν φρέσκο φακό μέσα από τον οποίο μπορούμε να εξετάσουμε τα ιδανικά και τις προκλήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπενθυμίζοντάς μας τη σημασία της απλότητας σε έναν κόσμο που συχνά επισκιάζεται από τη σύγχυση.
Τι σημαίνει η Ευρώπη και η Ευρωπαϊκή Ένωση για αυτά τα περίεργα μυαλά της επόμενης γενιάς; Πώς οραματίζονται το μέλλον της; Και ποιος είναι ο ρόλος τους στη διαμόρφωση αυτού του μέλλοντος; Οι απαντήσεις τους μπορεί να σας εκπλήξουν, προσφέροντας ιδέες που αμφισβητούν τις υποθέσεις μας και μας εμπνέουν να δούμε τον κόσμο της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα, ίσως μέσα από το πρίσμα των αρχών της διακήρυξης της Συνθήκης της Ρώμης που οι σημερινοί πολιτικοί φαίνεται να έχουν λησμονήσει...
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/v-draganov/mystery-box
License code: DKSM5M8K8JSBLFAN
Γυναίκα: ένα πρόσωπο, χίλιοι ρόλοι. Μητέρα, αδερφή, σύζυγος, νοικοκυρά, νύφη, κουνιάδα, φίλη, δασκάλα, μαγείρισσα, καθαρίστρια, οδηγός, κηδεμόνας. Και μέσα σε όλα αυτά, εργάτρια. Εργάτρια; Όχι φυσικά!
Σκλάβα. Σκλαβά των εργοστασίων.
Καθετί σε αυτό τον κόσμο είναι δεδομένο, έτσι δεν είναι; Ή τουλάχιστον, έτσι δεν πιστεύουμε; Ξεχνάμε, όμως, πως τα πάντα είναι θέμα διεκδικήσεων. Και όσον αφορά το θέμα των εργασιακών διεκδικήσεων, οι γυναίκες είχαν πάντοτε πρωταγωνιστικό ρόλο. Το φύλο – που άλλοτε προβάλλεται και χαρακτηρίζεται ως αδύναμο – κατέκτησε τα δικαιώματά του μετά από πολλά εργατικά «ατυχήματα», σκληρό αγώνα και, δυστυχώς, πολύ αίμα. Χρέος, λοιπόν, όλης της ανθρωπότητας είναι να θαυμάζει και να μνημονεύει τακτικά μερικές από τις πιο «λαμπρές» ιστορίες του γυναικείου κινήματος. Μια από αυτές δεν είναι ροζ. Είναι κόκκινη. Και μάλιστα, κατακόκκινη. Όπως το αίμα που χύθηκε από τις προγιαγιάδες όλων των γυναικών για να μπορέσουν οι επόμενες γενιές να πορεύονται ως ισοδύναμοι ελεύθεροι άνθρωποι και όχι ως ο ασθενής πληθυσμός του ανθρώπινου είδους.
Εντούτοις, το μυαλό μας θα ταξιδέψει στην Αμερική του 1911 όπου το χώμα βάφτηκε κόκκινο, μια ήσυχη και φωτεινή ημέρα του Μαρτίου, σε ένα όμορφο διαμέρισμα της Νέας Υόρκης, το Μανχάταν. Έκτοτε, τα δεδομένα της εργατικής νομοθεσίας άλλαξαν μια για πάντα. Μέσα σε μια (όχι και τόσο) καθημερινή ημέρα στην Νέα Υόρκη.
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/kevin-macleod/lightless-dawn
License code: GMBFPXAHIRSJDCNV
Η έξαρση της εγκληματικότητας και η διάπραξη στυγερών εγκλημάτων προκαλεί φόβο στους απλούς πολίτες, προβληματισμό στις διωκτικές αρχές και ανησυχία στους αρμόδιους επιστήμονες. Οι τηλεοπτικές δίκες ανθοφορούν και η κοινή γνώμη παρακολουθεί αποσβολωμένη τόσο τις λεπτομέρειες της διάπραξης των εγκλημάτων όσο και τις θέσεις που διατυπώνονται για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Μπορεί το θέμα της θανατικής ποινής να έκλεισε στην Ελλάδα το 1972, ωστόσο τα τελευταία συμβάντα δίνουν επιχειρήματα στους θιασώτες της. Κι αυτό γιατί πιστεύουν πως η εξάλειψη τέτοιων εγκληματικών συμπεριφορών δεν επιτυγχάνεται ούτε με «ιεραποστολικά κηρύγματα» ούτε με τις αναλύσεις και παρεμβάσεις των ψυχολόγων και ψυχιάτρων. Αντιθέτως, μοναδική λύση αποδεικνύεται η εσχάτη των ποινών.
Αν και ο ευρωπαϊκός δικαιϊκός πολιτισμός έχει απορρίψει το θεσμικό και ηθικό υπόβαθρο της θανατικής ποινής, πολλά κράτη εξετάζουν την επαναφορά της εν λόγω ποινής ως ένα τρόπο ελέγχου της εγκληματικότητας.
Ωστόσο, μπορεί μία κοινωνία να σκοτώνει ανθρώπους προκειμένου να τους αποδείξει ότι είναι κακό να σκοτώνουν; Πόσο δημοκρατική είναι μια τέτοιου είδους πράξη;
Μαζί μας βρίσκεται ο Ηλίας Γιαννακόπουλος – Φιλόλογος και πρώην Καθηγητής σε σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης - προκειμένου να συζητήσουμε εάν η Θανατική Ποινή έχει θέση σε ένα Δημοκρατικό πολίτευμα.
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/pecan-pie/what-we-became
License code: AZFYSLQW4SETX6Q1
Η Μνημοσύνη (γνωστή μερικές φορές και ως Μνήμη, που όμως ήταν άλλη θεότητα) ήταν η προσωποποίηση της μνήμης στην ελληνική μυθολογία. Ανήκε στους Τιτάνες, ήταν κόρη της Γαίας και του Ουρανού και μητέρα των Μουσών από τον Δία.
Στην Θεογονία του Ησίοδου, οι βασιλείς και οι ποιητές λαμβάνουν τις δυνάμεις του εξουσιαστικού τους λόγου από την κατοχή τους επί της Μνημοσύνης και των ειδικών σχέσεών τους με τις Μούσες. Ο Δίας κοιμήθηκε με τη Μνημοσύνη για εννέα συνεχόμενες μέρες και έτσι δημιουργήθηκαν οι εννέα Μούσες.
Σύμφωνα με μια σειρά ελληνικών ταφικών επιγραφών του 4ου αιώνα π.Χ. σε δακτυλικό εξάμετρο, ως Μνημοσύνη ήταν επίσης το όνομα ενός ποταμού στον Άδη, παράλληλου της Λήθης. Οι ψυχές των νεκρών έπιναν από τη Λήθη, έτσι ώστε να λησμονούν το παρελθόν της επίγειας ζωής τους και να μη θυμούνται τις προηγούμενες ζωές τους όταν μετενσαρκώνονταν. Οι αρχάριοι ενθαρρύνονταν να πίνουν από τον ποταμό Μνημοσύνη όταν πέθαιναν, αντί από τη Λήθη. Όσοι ήθελαν να συμβουλευτούν το μαντείο του Τροφωνίου στη Βοιωτία έπρεπε να πιούν εναλλάξ από δύο πηγές που αποκαλούνταν «Λήθη» και «Μνημοσύνη», προκειμένου να λησμονείται το παρελθόν και η μνήμη να ξεκινά απ΄ το παρόν.
Ο μοναδικός τρόπος, λοιπόν, για να αγαλιάσει η ψυχή των νεκρών παρουσιαζόταν και ως ο μοναδικός τρόπος για τον καθησυχασμό της ψυχικής και πνευματικής κατάστασης των επί ζωής ανθρώπων. Διότι για να ζεις, πρέπει να ξεχνάς, έτσι δεν είναι; Έτσι δεν είναι;
Μιχάλης Μήτσος «Για να ζεις, πρέπει να ξεχνάς»:
https://www.tanea.gr/print/2023/03/04/world/gia-na-zeis-prepei-na-ksexnas/
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/kevin-macleod/lightless-dawn
License code: GMBFPXAHIRSJDCNV
Μόλις η Ναζιστική Γερμανία εισήλθε στην Αθήνα στις 27 Απριλίου 1941 όρκισε φιλική προς αυτή κυβέρνηση με πρωθυπουργό το στρατηγό Γεώργιο Τσολάκογλου. Μετά την κατάληψη και της Κρήτης τον Μάιο του 1941 από τα γερμανικά στρατεύματα, ολόκληρη η ελληνική επικράτεια βρέθηκε κάτω από την κατοχή των δυνάμεων του Άξονα. Οι Ιταλοί και οι Βούλγαροι ακολούθησαν τους Γερμανούς στην κατάληψη τμημάτων της χώρας και αμέσως τέθηκε σε εφαρμογή σχέδιο διαμελισμού της Ελλάδας. Η Ιταλία κατέλαβε τα Επτάνησα, ενώ στη Βουλγαρία παραχωρήθηκε, αρχικά, η ζώνη ανάμεσα στον Στρυμόνα και στον Νέστο, καθώς και τα νησιά Θάσος και Σαμοθράκη. Το τμήμα αυτό επεκτάθηκε αργότερα σχεδόν ως την Αλεξανδρούπολη.
Από την πρώτη ημέρα της εξουσίας τους επί της Ελλάδας, οι κατοχικές δυνάμεις δέσμευσαν όλα τα αγαθά, το φυσικό πλούτο και την παραγωγή της χώρας. Οι ελεύθερες ζώνες, τα τελωνεία, οι γενικές αποθήκες, οι αποθήκες συγκέντρωσης προϊόντων, τα εμπορικά βιομηχανικά αποθέματα λεηλατήθηκαν είτε για τις ανάγκες των στρατευμάτων κατοχής είτε για την αποστολή πολύτιμων φορτίων στη Γερμανία και στην Ιταλία. Ακόμη και τα λαχανικά δεσμεύονταν για λογαριασμό των στρατευμάτων κατοχής και έτσι, από την πρώτη στιγμή, η προμήθεια τροφίμων και όλων των αναγκαίων έγινε προβληματική για τον ελληνικό πληθυσμό.
Μέσα σε ένα περιβάλλον κατοχής και εξαθλίωσης των Ελλήνων, ξεκίνησε η Εθνική Αντίσταση: η δράση αντάρτικων οργανώσεων με στόχο την απελευθέρωση της Ελλάδας. Αρχικά, η Εθνική Αντίσταση υπήρξε προϊόν αυθόρμητων ενεργειών μεμονωμένων πολιτών ή μικρών ομάδων πολιτών, αλλά σταδιακά απέκτησε οργανωμένη μορφή με την ίδρυση αντιστασιακών οργανώσεων, οι οποίες ενισχύθηκαν υλικά και οικονομικά από τους Βρετανούς.
Από τα μέσα του 1942 δημιουργήθηκαν αντάρτικοι σχηματισμοί, όπως το ΕΑΜ (ΕΛΑΣ), ο ΕΔΕΣ και η ΕΚΚΑ με στόχο την εκδίωξη των κατοχικών δυνάμεων. Από τα μέσα του 1943 οι ανταρτικές ομάδες είχαν προκαλέσει σοβαρά πλήγματα στους κατακτητές και είχαν κατορθώσει να απελευθερώσουν τμήμα της ορεινής ενδοχώρας. Τελική πράξη ήταν η ολική απελευθέρωση της Ελλάδας την 12η Οκτωβρίου του 1944 με την αποχώρηση των Γερμανών από την Αθηνά.
Τι ήταν, λοιπόν, η Εθνική Αντίσταση; Από ποιες ομάδες απαρτιζόταν και πώς αυτές δραστηριοποιούνταν; Πώς η Εθνική Αντίσταση οδήγησε στον Εμφύλιο Πόλεμο και τι αντίκτυπο άφησε στην σύγχρονη εποχή;
Αυτά και άλλα πολλά συζητάμε με τον Στέφανο Σωφρόνη – απόφοιτο του Τμήματος Ιστορικού Αρχαιολογικού του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου και καθηγητή ιδιαιτέρων μαθημάτων Ιστορίας.
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/yeti-music/dark-light
License code: B9T1JW2AJ3CONUFY
Στον «Προμηθέα Δεσμώτη» του Αισχύλου βρίσκουμε αναφορές στους φύλακες του Δία, τη Βία και το Κράτος. Είναι αυτοί που βοηθούν τον Ήφαιστο να δέσει, κατά την θεϊκή εντολή, τον παραβάτη Προμηθέα στα βράχια του Καυκάσου προκειμένου να υποστεί την φρικτή τιμωρία του. Κράτος και Βία εμφανίζονται αλληλένδετα – με το πρώτο να συμβολίζει την εξουσία και τη δεύτερη τον τρόπο άσκησής της. Αυτή η σύνδεση οδήγησε, χιλιάδες χρόνια αργότερα, τον Τρότσκι να παρατηρήσει πως «κάθε κράτος θεμελιώνεται στη βία» και τον Βέμπερ να ορίσει το κράτος ως τον κάτοχο του «μονοπωλίου της νόμιμης φυσικής βίας». Στον σκόπελο του νόμιμου χαρακτήρα της προερχόμενης από το κράτος βίας, φαίνεται να «σκοντάφτουν» οι σύγχρονες μέθοδοι καταστολής του εγκλήματος.
Η κρατική βία εκδηλώνεται κυρίως μέσω της αστυνομίας, εφόσον αυτή αποτελεί τον κατεξοχήν κατασταλτικό κρατικό μηχανισμό που αποσκοπεί στην προστασία της έννομης τάξης. Με άλλα λόγια, η αστυνομία κατέχει την εξουσία της νομιμοποιημένης χρήσης βίας∙ μια εξουσία που συχνά την οδηγεί να φέρεται και να δρα εκτός των ορίων που της προστάζει το Σύνταγμα καλλιεργώντας τον φόβο. Ωστόσο, σε ένα οργανωμένο και ευνομούμενο καθεστώς, η αστυνομία πρέπει να εμπνέει στον πολίτη ασφάλεια και όχι φόβο. Πρέπει να φροντίζει για την τήρηση του νόμου και όχι να τον καταπατά, καταχρώμενη την εξουσία της.
Άραγε, τι μας αποδεικνύει η υπόθεση του George Floyd για τα όρια της αστυνομικής βίας;
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/kevin-macleod/lightless-dawn
License code: GMBFPXAHIRSJDCNV
Άνθρωποι παρατηρούν, άνθρωποι καταγράφουν. Τι καταγράφουν; Τους άλλους ανθρώπους. Διότι μπορεί οποιαδήποτε ύπαρξη να περιορίζεται στην υλική και βιολογική της υπόσταση, για τον άνθρωπο, όμως, δεν ισχύει αυτή η περίπτωση. Ο εγκέφαλός του ταυτίζεται με τον νου που επηρεάζει το πνεύμα και την ψυχή. Κάτι τόσο πραγματικό, αποδείξιμο και επαληθεύσιμο "χτίζει" κάτι τόσο μεταφορικό, αόριστο και άγνωστο. Ένα χαρακτηριστικό του ανθρώπου, όμως, που δομεί την θεμελιωμένη φύση και λειτουργία του.
Η επιστήμη της Ανθρωπολογίας, λοιπόν, έρχεται να μελετήσει την ανθρωπότητα. Καταρχάς, ασχολείται με την ανθρώπινη συμπεριφορά, την βιολογία, τις κουλτούρες και τις κοινωνίες τόσο του παρελθόντος όσο και του παρόντος, συμπεριλαμβάνοντας παλαιότερα ανθρώπινα είδη. Επιπλέον, μελετά διαφορετικά μοτίβα συμπεριφορών, ενώ εξερευνά το πολιτισμικό νόημα στα πλαίσια των κανόνων και των αξιών. Σε μετέπειτα στάδιο έρχεται η επιστήμη της Εθνογραφίας. Τι κάνει η επιστήμη της Εθνογραφίας; Μελετά όχι τον άνθρωπο, αλλά την εθνότητα μέσα στην οποία ζει ο άνθρωπος. Με άλλα λόγια, κάνει ένα «βήμα» πίσω και αποφασίζει να δει το «δάσος» και όχι το «δέντρο». «Ακολουθεί», δηλαδή, μια τεχνική που όλοι επιθυμούν να «κατακτήσουν».
Πώς μπορούμε, λοιπόν, να παρατηρούμε ουσιαστικά και σε βάθος την περιρέουσα πραγματικότητα; Πώς μπορούμε να αποκωδικοποιούμε το επαγγελματικό και κοινωνικό μας περιβάλλον για να είμαστε αποτελεσματικοί; Το κάνουμε όλοι στην καθημερινότητα μας, στην κοινωνία μας. Οι εθνογράφοι το κάνουν συστηματικά, το κάνουν ορθά, το κάνουν στις κοινωνίες των άλλων.
Πώς μπορούμε να αντλήσουμε μαθήματα από την μεθοδολογία των εθνογράφων για την καθημερινότητα μας προκειμένου να μπορούμε κοιτάζοντας αυτό που κοιτάζουν όλοι να βλέπουμε αυτό που οι άλλοι δεν μπορούν να δουν;
Αυτά και άλλα πολλά συζητάμε με την σημερινή μας καλεσμένη. Η Αθηνά Λημνιούδη – Υποψήφια Διδακτόρισσα του Πανεπιστημίου Πειραιώς στο πεδίο των Διεθνών Σχέσεων της οποίας τα ενδιαφέροντα βασίζονται στην Επικοινωνία και η οποία έχει το υπόβαθρό της στην Ανθρωπολογία – βρίσκεται μαζί μας προκειμένου να μας κινητοποιήσει να αναστοχαστούμε σχετικά με το πώς αντιλαμβανόμαστε και βιώνουμε την ανθρώπινη κοινωνία μέσα στην οποία ζούμε.
Email Address: timeforeurope@gmail.com
Music from Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/pecan-pie/what-we-became
License code: AZFYSLQW4SETX6Q1
Επιστρέφεις από τη δουλειά. Αφήνεις τα κλειδιά στον πάγκο της κουζινάς. Βγάζεις τα παπούτσια σου. Ξαπλώνεις για λίγο στο καναπέ και ανοίγεις την τηλεόραση. Και ξάφνου: «Βγήκε οφσάιντ ο Πρωθυπουργός με αυτή την κίνηση», «Φωνάζει η κερκίδα, αγαπητέ Υπουργέ! Φωνάζει και θέλει αποτέλεσμα», «Πρέπει να ιδρώσεις την φανέλα για την ομάδα! Στην πολιτική παίζεις για την ομάδα και όχι για τον εαυτό σου!», «Βγήκε στην σέντρα ο Πρόεδρος και έβαλε γκολ! Τα έσκισε τα δίχτυα της Αντιπολίτευσης!».
Έρχεσαι αντιμέτωπος, λοιπόν, με την πολιτική σε όρους ποδοσφαίρου∙ τη γνωστή «ποδοσφαιροποίηση της πολιτικής». Εκεί όπου το πιο δημοφιλές και λαϊκό άθλημα συναντά το πεδίο που αφορά όλα τα λαϊκά στρώματα.
Μετά από όλα αυτά, αποφασίζεις να κλείσεις την τηλεόραση και να βγεις σε ένα μπαράκι το βράδυ για να δεις το σημερινό ματς. Μην ξεχνάς, παίζει και η αγαπημένη σου ομάδα σήμερα. Θες να ξεφύγεις λίγο από την πολιτική. Πώς να το πω; να ξεσκάσεις! Είσαι σίγουρος, όμως, ότι μπορείς να ξεσκάσεις; Είσαι σίγουρος ότι ξεφεύγεις από την πολιτική; Αναρωτήθηκες ποτέ εάν τα συνθήματα που φωνάζεις δεν αποτελούν πολιτική στάση; Είσαι σίγουρος πως δεν έχεις γίνει μάρτυρας μιας πολιτικής επανάστασης ή μιας πολιτικής διαμαρτυρίας μέσα στα γήπεδα του ποδοσφαίρου;
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: timeforeurope@gmail.com
Music from #Uppbeat (free for Creators!):
https://uppbeat.io/t/kevin-macleod/lightless-dawn
License code: GMBFPXAHIRSJDCNV